Monday, May 13, 2019

"ကမ္ဘာမှာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ဘယ်လို မြင်စေချင်သလဲ"




မှူးသစ်

7DAY သတင်းစာ


ရိုက်တာသတင်းထောက် နှစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ကိုဝလုံးနဲ့

ကိုကျော်စိုးဦးတို့ကို တရားရုံးကနေ ထောင်ဒဏ်ခုနစ်နှစ်ချမှတ်

လိုက်ပြီးတဲ့ နောက်မှာ

ဒီသတင်းဟာ သတင်းစာမျက်နှာတွေပေါ်မှာ

နေရာယူလာခဲ့ပါတယ်။

ဒီဖြစ်ရပ်ဟာ ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေးကိုသွားနေတယ်

ဆိုတဲ့မြန်မာနိုင်ငံမှာသတင်းလွတ်လပ်ခွင့်ဆုံးရှုှုံးနေပြီဆိုတာကို ပြသလိုက်တာ ဖြစ်တယ်လို့ သတင်းစာသမားတွေ ယူဆလာကြပါတယ်။

ဒီဖြစ်စဉ်တစ်ခုလုံးကို လွှမ်းခြုံကြည့် လိုက်မယ်ဆိုရင်တော့

အစိုးရ၊ တပ်မတော်၊တရားစီရင်ရေးစနစ်စတဲ့ မဏ္ဍိုင်တွေနဲ့

သတင်းမီဒီယာဆိုတဲ့ စတုတ္ထမဏ္ဍိုင်ကြားက အငြင်းပွားဖွယ်ရာတစ်ခုထက်ပိုတဲ့ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကြားက သတင်းစာပညာအပေါ်

နားလည်သဘောထားမှု၊ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ဒီမိုကရေစီရဲ့တန်ဖိုး၊

စံနှုန်းတွေအပေါ် အလေးထားမှုတွေဟာ စိုးရိမ်ဖွယ်ရာ

အခြေအနေတွေကိုပါ မြင်တွေ့နိုင်ရမှာပါ။ ဒီဆောင်းပါးမှာတော့

ရိုက်တာ သတင်းထောက် နှစ်ဦး ကြုံတွေ့ရတဲ့ဖြစ်ရပ်အပေါ်

ဆိုရှယ်နက်ဝါ့ခ်တွေပေါ်မှာ မြန်မာ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ တုံ့ပြန်မှုတွေကို

ချဉ်းကပ်ရေးသားသွားမှာပါ။

မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ နှစ်ပေါင်းများစွာစစ်အာဏာရှင် ရဲ့

ဝါဒဖြန့်ချိမှုအောက်မှာနေထိုင် ခဲ့ရပါတယ်။ ရုပ်ရှင်၊ စာပေ၊

မီဒီ ယာကဏ္ဍမျိုးစုံရဲ့ ဝါဒဖြန့်ချိမှုတွေ မှာလည်း အမျိုးသားရေး၊

အချုပ် အခြာအာဏာ၊ နိုင်ငံတော်လုံခြုံ ရေးစတဲ့စကားလုံးတွေကို

ထပ် တလဲလဲအသုံးပြုပြီး စစ်အာဏာ ရှင်စနစ်ကို တည်ဆောက်ခဲ့ပါ တယ်။ နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ဝါဒ ဖြန့်ချိခဲ့မှုမှာ အထိရောက်ဆုံးကတော့ အကြောက်တရားရိုက်သွင်း ခြင်းပါပဲ။ ဘာမှန်းမသိတဲ့စိတ်ကူး ပုံဖော်မှုနဲ့ ‘ဒေဝေါကြီး’ဆိုတဲ့ စ ကားလုံးကို အသုံးပြုပြီးကလေးတွေကို

ခြောက်လှန့်လေ့ရှိခဲ့သလို ပဲ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း မှာ

အမျိုးသားရေးအချုပ်အခြာ အာဏာ၊ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးစတဲ့

အကြောက်တရားတွေရိုက်သွင်းခံထားရမှုက ဒီကနေ့အချိန်ထိ

အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိနေဆဲ ပါ။

အဲဒီဝါဒဖြန့်ချိမှုတွေဟာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့အမူအကျင့် နဲ့

အတွေးအခေါ်တွေအပေါ်မှာအခန်းကဏ္ဍတစ်ခုအနေနဲ့ လွှမ်းမိုး မှုရှိနေခဲ့တယ်ဆိုတာကို ရခိုင်အ ရေးအပါအဝင်၊ ထောင်ဒဏ်ခုနစ် နှစ်ချမှတ်ခံခဲ့ရတဲ့ ရိုက်တာ သတင်းထောက်နှစ်ဦးအပေါ် တုံ့ ပြန်ပြောဆိုမှုတွေက မီးမောင်းထိုး ပြလို့နေပါတယ်။

မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ပုံ ဖော်ပြောဆိုကြတဲ့အခါ ကူညီရိုင်း ပင်းတတ်ခြင်း၊ ကိုယ်ချင်းစာတ ရားနဲ့ မေတ္တာတရားကိုလက်ကိုင် ထားခြင်းစတဲ့ ပုံသဏ္ဌာန်တွေပုံ ဖော်ပြောဆိုလေ့ရှိကြပါတယ်။

ဒီ လိုစိတ်ကူးပုံဖော်ပြောဆိုမှုတွေရဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက်အခြေအနေကို တော့ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်ဆိုရှယ်နက်ဝါ့ခ် ပေါ်မှာ အလွယ်တကူတွေ့မြင်ရ မှာပါ။ ထောင်ဒဏ်ခုနစ်နှစ်ချမှတ် ခံလိုက်ရတဲ့ သတင်းထောက်နှစ် ဦးအကြောင်းဖော်ပြတဲ့ သတင်း စာမျက်နှာတွေမှာ လူအများစုရဲ့ တုံ့ပြန်ပြောဆိုမှုတွေဟာ အမုန်း တရားတွေနဲ့ အမှန်တရားကို လက်ခံနိုင်မှုမရှိတာ၊ ကိုယ်ချင်းစာ တရားနည်းပါးတာတွေကို ရှင်း ရှင်းလင်းလင်းပုံပေါ်လို့နေပါ တယ်။

အများစုရဲ့ မှတ်ချက်တွေ ကတော့ ဒီသတင်းထောက်တွေ ဟာ နိုင်ငံကိုသစ္စာဖောက်သူတွေ၊ သတင်းရောင်းစားသူတွေ၊ သူတို့ ရေးသားမှုတွေကြောင့် နိုင်ငံရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကျဆင်းရတယ်ဆို တာတွေပါဝင်ပါတယ်။ အဲဒီအ ကြောင်းပြချက်တွေနဲ့ပဲ ဒီသတင်း ထောက်တွေဟာ ခုနစ်နှစ်ထက်ပို တဲ့ ပြစ်ဒဏ်တောင်ခံရသင့်တယ် ဆိုပြီး မှတ်ချက်ပြုပြောဆိုကြတာ တွေရှိလာခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီမတိုင် ခင်မှာလည်း သတင်းစာသမား တွေဟာ ဘက်လိုက်မှုရှိတယ်ဆို ပြီး သတင်းစာသမားတွေကိုပစ် မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုတွေ အများ အပြားရှိခဲ့ပါတယ်။ ကိုဝလုံးနဲ့ ကို ကျော်စိုးဦးတို့ရိုက်တာသတင်း ဌာနမှာရေးသားဖော်ပြမှုတွေဟာ ဘက်လိုက်မှုတွေရှိခဲ့ပြီး အာဆာ အဖွဲ့ကဒေသခံရခိုင်တိုင်းရင်း သားတွေနဲ့ ဟိန္ဒူလူမျိုးတွေကို အ ကြမ်းဖက်သတ်ဖြတ်တာတွေကို တော့ ထုတ်ဖော်မရေးသားဘူးလို့ စွပ်စွဲပြောဆိုမှုတွေလည်း တော် တော်များများရှိနေခဲ့ပါတယ်။

တ ကယ်တော့ ဒါဟာမှားယွင်းနေတဲ့ ဝါဒဖြန့်မှုတစ်ခုဖြစ်တယ်ဆိုတာ ကို အသေအချာလေ့လာဖတ်ရှု မယ်ဆိုရင် သိမြင်နိုင်ပါတယ်။

ကိုဝလုံးနဲ့ကိုကျော်စိုးဦးတို့ဟာ အ ထက်ပါဖြစ်ရပ်တွေအပေါ်မှာ သ တင်းသမားပီသစွာရေးသားဖော် ပြခဲ့သူတွေဖြစ်ပါတယ်။

တကယ်တော့ သတင်းစာ ပညာဆိုတာ အမှန်တရားကိုဖော် ထုတ်ဖို့ပါ။ အမှန်တရားကိုဖုံး ကွယ်ဖို့မဟုတ်ပါဘူး။

သတင်းစာ ပညာဟာ အမှန်တရားကိုသစ္စာ ခံတာပါ။ သတင်းစာပညာဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းနဲ့စနစ်တစ်ခုအ တွင်းမှာ တကယ်ဖြစ်ပျက်နေတာ တွေကို ဖုံးကွယ်ပြီးစာဖတ်သူအ ကြိုက်ရေးသားနေမှာမဟုတ်ဘူး ဆိုတာကိုလည်း နားလည်နေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ၊ နိုင်ငံတကာရဲ့ရှုမြင် မှုစတာတွေမှာလည်း ရက်စက်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေကို ကျူးလွန်ခြင်း၊ ဖုံးကွယ်ခြင်းက ကောင်းမွန်တဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာလားဒါမှမဟုတ် ရက် စက်တဲ့ရာဇဝတ်မှု၊ လူ့အခွင့်အ ရေးချိုးဖောက်မှုတွေကို အမှန်အ တိုင်းထုတ်ဖော်ရေးသားတာက ကောင်းမွန်တဲ့ဂုဏ်သိက္ခာလား ဆိုတာ အလေးအနက်ထားစဉ်း စားဖို့လိုအပ်ပါတယ်။

အဖြစ်အ ပျက်ပြသ၁နာတိုင်းကို ချဉ်းကပ် တဲ့အခါမှာ ပကတိအရှိတရားကို နားလည်လက်ခံဖို့က အရေးကြီး ပါတယ်။

အမှန်တရားကို အမှန်အ တိုင်းထုတ်ဖော်ပြောဆိုလက်ခံရ မယ့်အစား အဖြစ်အမှန်တွေကို ဖုံးကွယ်ပြီး သတင်းအမှားတွေနဲ့ တုံ့ပြန်ခြင်းကသာ နိုင်ငံရဲ့ဂုဏ် သိက္ခာကို ကျဆင်းစေမှာဖြစ်တယ် ဆိုတာ အထူးသတိပြုရမှာပါ။

အ မှန်တရားကို ထုတ်ဖော်ရေးသား တဲ့ သတင်းထောက်နှစ်ဦးကို နိုင် ငံသစ္စာဖောက်လို့ မှတ်ယူနေတာ ဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းကလွဲ မှားတဲ့အတွေးအခေါ်၊ ယူဆချက် တွေကို မီးမောင်းထိုးပြနေတာပါ ပဲ။

ရာဇဝတ်မှု၊ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေမှာ ပါဝင်ပတ် သက်နေတဲ့ အာဏာပိုင်အဖွဲ့အ စည်းတွေအနေနဲ့ ဒီလိုအဖြစ်အ ပျက်တွေကို ဖုံးကွယ်ဖို့ကြိုးစား တာ၊ လွဲမှားစွာပုံဖော်တာ၊ အမှန် တရားကိုဖော်ထုတ်ဖို့ ကြိုးစားသူ တွေကို အရေးယူအပြစ်ပေးတာ စတာတွေက အာဏာရှင်အဖွဲ့အ စည်းတွေအနေနဲ့ လုပ်လေ့လုပ်ထ ရှိပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဒီဖြစ်ရပ်တွေ အပေါ်မှာ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု လုံးကိုယ်တိုင်က ဒါဟာ ဖုံးကွယ် ထားစရာတစ်ခုလို့မှတ်ယူနေပြီဆို ရင်တော့ အဲဒီလူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ စိုးရိမ်စရာကောင်းတဲ့ အခြေအ နေကိုရောက်နေပြီလို့ဆိုရတော့ မှာပါ။

အခုအခြေအနေကတော့ ဖုံးကွယ်ဖို့ကြိုးစားတာထက်ပိုပြီး အမှန်တရားအတိုင်းထုတ်ဖော် ရေးသားသူတွေကို ရန်သူသဖွယ် သဘောထားတာ၊ နိုင်ငံကိုသစ္စာ ဖောက်သူတွေအဖြစ် သတ်မှတ် တာစတဲ့ အဆင့်ကိုတောင်ရောက် ရှိလို့နေပါပြီ။

ဒီကနေ့ အခြေအနေတစ်ခု လုံးကို ခြုံကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် တော့ နှစ်ပေါင်းများစွာဝါဒဖြန့်ချိ ခံခဲ့ရတဲ့ အကျိုးဆက်တွေဟာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အတွေး အခေါ်၊ အမူအကျင့်တွေအားလုံး နီးပါးကို လွှမ်းမိုးလို့ထားနေပါ တယ်။

အမျိုးသားရေး၊ နိုင်ငံတော် လုံခြုံရေးနဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ စတာတွေကို တလွဲဝါဒဖြန့်ခံခဲ့ရ တဲ့လူအများစုစိတ်ထဲမှာ သတင်း စာပညာ၊ လူ့အခွင့်အရေးဆိုတာ တွေကို စိုးရိမ်စရာအန္တရာယ်တွေ အဖြစ် သဘောထားနေကြပါပြီ။

ဒီအခြေအနေကို ပြောင်းလဲဖို့ တာ ဝန်ရှိနေတဲ့နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင် တွေ၊ လူအများစုကိုလွှမ်းမိုးနိုင်တဲ့ ဩဇာရှိသူတွေ ကိုယ်တိုင်က လည်း လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့အတွေး အခေါ်၊ အမူအကျင့်တွေကို ကောင်းတဲ့ဘက်ကိုပြောင်းလဲဖို့ ကြိုးစားရမယ့်အစား၊ လူ့အခွင့်အ ရေးတန်ဖိုး၊ စံနှုန်းတွေကိုနားလည် လက်ခံလာအောင် ကြိုးစားရမယ့် အစား လက်ခုပ်သံနဲ့နိုင်ငံရေး ထောက်ခံမှုတွေရရှိနေဖို့အတွက် လူအများစု သည်းခြေကြိုက် စကားလုံးတွေကိုသာ အသုံးပြုနေ ကြတာက ဝမ်းနည်းစရာကောင်း လှပါတယ်။

ဒီကနေ့မြန်မာကို ကမ္ဘာက ဘယ်လိုရှုမြင်စေချင်သလဲဆိုတာ က မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အ တွေးအခေါ်၊ အမူအကျင့်တွေအ ပေါ်မှာ များစွာမှီတည်နေမှာပါ။

မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ လူ့အ ခွင့်အရေးတန်ဖိုး၊ စံနှုန်းတွေကို အလေးထားတတ်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အ စည်းလား၊ ဓမ္မနဲ့အဓမ္မမှာ ဓမ္မ ဘက်ကရပ်တည်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အ စည်းလား၊ဒါမှမဟုတ်လူ့အခွင့်အ ရေးတန်ဖိုး၊ စံနှုန်းနဲ့ အမှန်တရားကို မျက်ကွယ်ပြုပြီး အဓမ္မတရား ဘက်ကရပ်တည်ခဲ့သလားဆိုတာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အမူအ ကျင့်တွေနဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေ ပေါ်မှာ တုံ့ပြန်မှုတွေက သက်သေ ပြသွားမှာပါ။

ဒီကနေ့ အဖြစ်အပျက်တွေကို နောင်တစ်ချိန်ကမ္ဘာ့ သမိုင်းစာမျက်နှာပေါ်မှာ ဘယ်လို ရေးသားကြမှာလဲ ဆိုတာက လည်း မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအ ပေါ်မှာပဲမူတည်နေပါတယ်။ ဒီက နေ့ အချိန်မှာရပ်တည်ပြောဆိုမှု တွေ (အနည်းဆုံးဖေ့စ်ဘွတ်ခ်ပေါ် က ကွန်မန့်လေးတစ်ခုလေးပဲဖြစ် ဖြစ်) ဟာ နောင်တစ်ချိန်သမိုင်း စာမျက်နှာတွေအတွက် ဒီကနေ့ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ရှုမြင် မှုတွေအတွက် မှတ်တမ်းမှတ်ရာ တွေပါပဲ။

ဒါတွေဟာ အထူးသတိ ပြုဖို့လိုနေပါပြီ။

ပြသ၁နာတွေ၊ စိန်ခေါ်မှုအ ကျပ်အတည်းတွေ ကြားထဲမှာပဲ ကျွန်တော်တို့မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အ စည်းဟာ ဘယ်လိုတန်ဖိုး၊ စံနှုန်း တွေနဲ့ ရပ်တည်နေတယ်ဆိုတာ ကမ္ဘာကိုပြသနိုင်ဖို့က မြန်မာ့လူ့ အဖွဲ့အစည်းမှာ တာဝန်ရှိပါ တယ်။

ဒီတာဝန်ဟာ အာဏာရှင် တွေရဲ့ အရိပ်နဲ့ရေးထိုးနေတဲ့အ မည်းစက်တွေကို ဖုံးကွယ်ပေးဖို့၊ ကာကွယ်ပေးဖို့ မဟုတ်ပါဘူး။ နောင်တစ်ချိန် ကမ္ဘာ့သမိုင်းစာ မျက်နှာမှာ တင်ကျန်ရစ်မယ့်အရာ တွေဟာ ဒီကနေ့မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့ အစည်းရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကိုဘယ်လို ကိုယ်စားပြုနေမလဲ၊ ဘယ်လိုပုံ ဖော်နေမလဲဆိုတာက ဒီကနေ့ အရေးတကြီးလုပ်ဆောင်ရမယ့် အရာတစ်ခုပါပဲ။

Saturday, May 11, 2019

လူ့အခွင့်အရေး၊ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့် နှင့် မြန်မာ့ရုပ်ရှင်မီဒီယာ"



(ဒီမိုကရေစီနှင့်လူ့အခွင့်ရေးဂျာနယ်)

မှူးသစ်

__________________________________________________

Violence ( အကြမ်းဖက်မှု)တွေ ကို လေ့လာကြည့်မယ်ဆိုရင် အကြမ်းအားဖြင့် Structure Violence နဲ့ Cultural Violence ရယ်လို့ တွေ့နိုင်တယ်။ Structure Violence နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အဓိက ရည်ညွန်းချင်တာက လက်နက်ကိုင် တိုက်ပွဲတွေ၊ ဘာသာရေး၊ လူမျိုးရေး ပဋိပက္ခ အထိကရုဏ်းတွေ နဲ့ လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုတွေ စတာတွေပဲဖြစ်တယ်။ Culture Violence ကတော့ အထက်မှာ ဆိုခဲ့တဲ့ Structure Violence ထက် ပိုပြီး နက်နဲလိမ့်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်။

Structure အားဖြင့် ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ Violence တွေကို ဖြေရှင်းဖို့က စစ်ပွဲတစ်ပွဲ လူသတ်ပွဲတစ်ပွဲ လက်နက်ကိုင် အထိကရုဏ်းပွဲတစ်ပွဲ စတဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေကို စေ့စပ်ညှိှုနိုင်းနိုင်မယ်ဆိုရင် အချိန်ကာလတစ်ခုနဲ့ ရည်မှန်းပြီး လုပ်ဆောင်နိုင်မယ်။ Cultural Violence ကတော့ ဒီလိုမဟုတ်ဘဲ လူ့အဖွဲ့အစည်းထဲမှာ စိမ့်ဝင်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်စိတ်တွေဖြစ်တဲ့ အတွက် ဖြေရှင်းရဖို့ အချိန်ကြာတတ်သလို ဖြေရှင်းနိုင်ရင်တောင် အကြမ်းဖက်စိတ ်မီး တွေဟာ အချိန်မရွေး ထလောင်နိုင်တဲ့ အခြေအနေမှာရှိတယ်။ ဆိုရရင် Cultural Violence တွေ အပြီးသတ်ပျောက်သွားဖို့က လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ နဲ့ အမူအကျင့်တွေ၊ အတွေးအခေါ်တွေကိုပါ ပြောင်းဖို့လိုအပ်တယ်။

နောက်ထပ် သတိထားဖို့ လိုတာက လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ မမြင်ရတဲ့ အကြမ်းဖက်စိတ်တွေ၊ စိမ့်ဝင်တွေနဲ့ အကြမ်းဖက်မှု အမူအကျင့်တွေဟာ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲတွေ၊ လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုတွေ၊ ဘာသာရေး လူမျိုးရေး အထိကရုဏ်းတွေစသည့်ဖြင့် (Structure) အားဖြင့် ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် (Violence) အကြမ်းဖက်မှုတွေ ပေါ်ပေါက်လာဖို့ ကို အဓိက တွန်းအားပေးနေတာပဲဖြစ်တယ်။

ဒီနေရာမှာ အဓိက ပြောချင်တာက ကျွန်တော်တို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ စိမ့်ဝင်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်စိတ်(Cultural Violence ) ပဲဖြစ်တယ်။

Cultural Violence တွေဖြစ်ပေါ်လာဖို့ ဘယ်က အခြေခံလာသလဲဆိုရင်တော့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှု (Discrimination) တွေကြောင့်လို့ ပြောရလိမ့်မယ်။

လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်တွေ စိမ့်ဝင်ဆွဲကပ် နေသမျှ ကာလပတ်လုံး အထက်မှာ ဆိုခဲ့တဲ့ Structure Violence နဲ့ Culture Violence တွေ ဖြစ်ပေါ်လာဖို့ လွယ်ကူနေမှာပဲဖြစ်တယ်။

အကြမ်းဖက်မှုလို့ ဆိုလိုက်ရင် လက်နက်ကိုင် အကြမ်းဖက်မှု၊ အုပ်စုဖွဲ့ ရုန်းရင်းဆန်ခတ်မှု ၊ အုပ်စုဖွဲ့ ဗိုလ်ကျ ဖိနှိပ်မှုလို့ မြင်ကြမှာအမှန်ပါပဲ။ သို့ပေမယ့် လူ့အဖွဲ့အစည်းကြားထဲမှာ ကိုယ်ထိလက်ရောက် ကျူးလွန်ကြတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ရှိနေသလို နူတ်အားဖြင့်အကြမ်းဖက်မှု၊ အမူအရာအားဖြင့် အကြမ်းဖက်မှုတွေကလည်း ကျွန်တော်တို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ နေရာတိုင်း အချိန်တိုင်း လိုလို တွေ့ကြုံနေရပြန်တယ်။

ကျွန်တော့်တို့ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း(Discrimination) အမူအကျင့်တွေ အများကြီး စွဲကပ်နေတာ စိမ့်ဝင်နေတာကို မလွဲမသွေ တွေ့ရမှာပဲဖြစ်တယ်။ အနီးကပ်ဆုံး ဥပမာပေးပြရမယ်ဆိုရင် လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး ဆန်တဲ့ ပဋိပက္ခတွေဖြစ်ပေါ်ပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း၊ အခုလို ဝါတွင်းကာလမှာ အချို့သော အလှူခံမဏ္ဍပ်တွေရဲ့ အချိန်ပြည့်နီးပါးဖွင့်လေ့ရှိတဲ့ “ငါတို့ အရိုး စည်းရိုးထိုး ” ဆိုတဲ့ စာသားတွေပါ၊ ဘာသူတူရာဈေးဆိုင်မှာသာ ဈေးဝယ်ပါ၊ အိမ်ရှင်စော်ကား” စတဲ့စာသားတွေပါတဲ့ သီချင်းတွေကို ကျယ်ကျယ်လောင်လောင်ဖွင့်နေတာကို ပြရ မှာပဲဖြစ်တယ်။

ဒါဟာ တနည်းအားဖြင့်တွေးမယ်ဆိုရင် လူမျိုးမတူ ဘာသာမတူသူတွေအပေါ် လူများစုတွေက နူတ်အားဖြင့် အကြမ်းဖက်မှုပဲဖြစ်တယ်။ သို့ပေမဲ့လည်း ဒီသီချင်းတွေကို ဘာသာရေးဆိုင်ရာ မဏ္ဍပ်တွေမှာ ကျေကျေနပ်နပ်ဖွင့်နေကြရုံသာမက မြို့ရွာ ရပ်ကွက်အနှံ့ ကားနဲ့လှည့်ပြီးလို့တောင် ဖွင့်ကြတယ်။

ဒီအပြုအမှုတွေ ဘာကြောင့် ရှိနေရသလဲ၊ ဘာကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နေရသလဲဆိုတဲ့ လားရာ အခြေခံအကြောင်းအရင်းတွေကို ကြည့်လိုက်ရင်တော့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းက သိစိတ်၊မသိစိတ်တွေထဲမှာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်တွေ စွဲကပ်နေတာကို အထင်အရှားတွေ့ရလိမ့်မယ်။

ခွဲခြားဆက်ဆံမှုဟာ sensitive ဖြစ်တဲ့ issue တစ်ခုလည်းဖြစ်ပြီး နေရာတိုင်းလိုလိုမှာ ရှိနေတယ်။ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေကနေတဆင့် ဘာသာ၊ လူမျိုး၊ စတဲ့မတူညီတဲ့ Identity တွေအပေါ် အကောင်းဘက်က မရှုမြင်နိုင်တာတွေ၊ လေးစားမှုမရှိတော့တာတွေနဲ့ ရန်သူသဖွယ် သတ်မှတ် ပြုမှုလာကြတော့တာပဲဖြစ်တယ်။

ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေဟာ ဒေါသစိတ်တွေကို မွေးမြူပေးတယ်။ ဒေါသစိတ်တွေကတဆင့် မတူညီတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း နှစ်ခုကြားမှာ ပဋိပက္ခမီးတွေဟာ တောက်လောင်စေတော့တာပဲဖြစ်တယ်။

ကိုယ့်လူမျိုး၊ကိုယ့်ဘာသာ သာလျှင် ကြီးကျယ်မြင့်မြတ်တယ် ကိုယ်နဲ့မတူညီတဲ့ လူမျိုး၊ဘာသာ၊နိုင်ငံသားတွေဟာ နိမ့်ကျတယ် ဆိုတဲ့ အစွန်းရောက် ဘာသာရေး အမျိုးသားရေး စိတ်ဓါတ်တွေကြီးထွားလာဖို့အတွက် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေက အဓိက တွန်းအားပေးနေတယ်လို့ဆိုရမယ်။

ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်တွေကို ဘယ်လိုအရင်းအမြစ်တွေကနေ စွဲကပ်စေသလဲ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့်တွေ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းကို အရိုးစွဲ စိမ့်ဝင်စေတဲ့ အဓိက အကြောင်းအရင်းတွေက ဘာတွေလဲ စတဲ့ အရင်းအမြစ်တွေကို ရှာဖွေကြည့်ရင်တော့ အများကြီးတွေ့နိုင်တယ်။ စာပေတွေ၊ ကျောင်းစာသင်ခန်းတွေ၊ လူမှုပတ်ဝန်းကျင်တွေ၊ မိဘဘိုးဘွားတွေ၊ ရုပ်ရှင်ဖျော်ဖြေရေးတွေ စသည့်ဖြင့် အများကြီးပါပဲ။

လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းကို ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့်တွေ စွဲကပ်စေတဲ့ အရင်းအမြစ်တွေအားလုံးကို ဖေါ်ပြရေးသားရမယ်ဆိုရင်တော့ လေ့လာမှုများစွာနဲ့ အရမ်းကျယ်ပြန့်ပါလိမ့်မယ်။

အဲ့ဒီထဲကမှ ရုပ်ရှင်ဗီဒီယို ဖျော်ဖြေရေးတွေဟာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းကို ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်တွေ ဘယ်လို ရိုက်သွင်းနေတယ်၊ ဘယ်လိုဆွဲကပ်စေတယ်ဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး အနည်းငယ် ဆွေးနွေးချင်ပါတယ်။

အာဏာရှင်လက်ထက်တစ်ခုလုံးမှာ ထွက်ပေါ်လာတဲ့ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ဗီဒီယို ဇတ်လမ်းတွေကို ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် လူ့အခွင့်အရေးတန်ဖိုးစံနူန်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ထုတ်ဖေါ်ပြသနိုင်တဲ့ ဇတ်ကားတွေဟာ မရှိသလောက် ရှားပါးခဲ့ပေမဲ့ လူ့အခွင့်အရေးတွေကို မသိလိုက်မသိသာနဲ့ သိသိသာသာချိုးဖေါက်မှုတွေကတော့ အများအပြားရှိနေတာကို တွေ့မြင်နိုင်တယ်။

အထင်ရှားဆုံးညွှန်းရရင် အခုလက်ရှိ အောင်မြင်မှုရနေတဲ့ ဟာသ ဇတ်ကားတွေနဲ့ အငြိမ့်ပြဇတ်တွေမှာ လိင်၊ အသားအရောင်၊ လူမျိုး၊ ဘာသာစကား စတာ တွေကို လှောင်ပြောင်တာ၊ နှိမ်ချ ဟာသ လုပ်တာ အများဆုံးတွေ့ရလေ့ရှိတယ်။

ဂေးတွေကို လှောင်ပြောင်တာ ၊ မိန်းမလျာပုံစံနဲ့ ဟာသ လုပ်တာ၊ အသားမည်းတာကို ဟာသ လုပ်တာ တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကားအသံတွေကို မပီမသအသံ တုပပြောဆိုတာတွေက မြန်မာ ရုပ်ရှင်ဗီဒီယို၊ အငြိမ့်တွေအတွက် ပြတ်လုံးဖန်တီးတဲ့ ဖေါ်မျူလာ တစ်ခုလိုတောင်

ဖြစ်နေတယ်လို့ ဆိုနိုင်တယ်။

ဒီအပေါ်မှာကြည့်ရှုသူတွေအနေနဲ့ သဘောတကျ ရယ်မောကြသလို၊ ကိုယ့်နေထိုင်တဲ့ လူမှု ပတ်ဝန်းကျင်တွေမှာ အဲ့ဒီ ဟာသ ပြတ်လုံးတွေကို အသုံးပြုပြီး ကိုယ်နဲ့ မတူညီသူတွေကို ပြန်ပြီး လှောင်ပြောင်လေ့ရှိကြတယ်။ ဒါဟာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်စွဲကပ်ခံရခြင်း အရာတစ်ခုလို့လည်း ဆိုနိုင်တယ်။

အထူးသဖြင့် ဒီလို ခွဲခြားဆက်ဆံပြီး လှောင်ပြောင်တဲ့ စကားလုံးတွေဟာ အသိဉာဏ်နုနယ်သေးတယ် ကလေးတွေအတွက် အတုယုဖွယ်ရာ တစ်ခုဖြစ်လာပြီး၊ ကျောင်းစာသင်ခန်းတွေထဲအထိ သယ်ဆောင်လာတော့တယ်။ အဲ့ဒီမှာပဲ အခန်းဖေါ်တွေထဲက အသားမည်းတဲ့ ကျောင်းသားတွေ၊ နေထိုင်မှုပုံစံမတူတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေ၊ ဘာသာကွဲ လူမျိုးကွဲ အတန်းဖေါ်တွေအပေါ်မှာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း စကားလုံးတွေကို အသုံးပြုပြီး စနောက် လှောင်ပြောင်ကြတော့တာပဲဖြစ်တယ်။

မြန်မာရုပ်ရှင်ဇတ်လမ်းတွေဟာ ဖျော်ဖြေရေးအရာတစ်ခုလို့ ဆိုပေမယ့်လည်း အဲ့ဒီ ဖျော်ဖြေရုပ်ရှင်တွေထဲက ဘယ်လိုဇတ်ကွက်တွေကတော့ဖြင့် ကြည့်ရှုသူတွေအပေါ် ဘယ်လိုမျိုး အကျိုးသက်ရောက်စေတယ် လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ဘယ်လို စရိုက်တွေ ကူးဆက်စေတယ်ဆိုတာကို ဇတ်ကားရိုက်ကူးသူတွေကိုယ်တိုင်က လေ့လာဆန်းစစ်ကြည့်ဖို့ သတိရကြဟန်တော့မရှိပါဘူး။

ဒါ့အပြင် ပညာပေးဇတ်ကားလို့ဆိုလိုက်ရင်၊ မိဘမေတ္တာနဲ့ ရိုးသားမှု ၊မတော်လောဘရဲ့ အကျိုးအပြစ်တွေ၊ ဥပဒေချိုးဖေါက်မှုတွေ စတာတွေလာက်ကိုသာ အသားပေးပြသကြပြီး။ လူ့အခွင့်အရေးတန်ဖိုးတွေ၊ တရားမျှတမှုတွေ၊ လူသားခြင်းစာနာမှုတွေ၊ လူလူခြင်းတန်ဖိုးထားမှုတွေကို ပြသနိုင်တဲ့ ဇတ်ကားတွေက မရှိသလောက် ရှားနေစဲဖြစ်တယ်။

အစိုးရသစ်ပြောင်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်တွေနဲ့အတ ဆင်ဆာလွတ်လပ်ခွင့်တွေရလာပေမယ့်လည်း မြန်မာရုပ်ရှင်ဗီဒီယိုဇတ်ကားတွေရဲ့ တိုးတက်မှုကတော့ မေးခွန်းထုတ်စရာကောင်းတဲ့ အခြေအနေတွေမှာ

ရှိနေတုန်းလို့ပဲ ဆိုရမယ်။

ဆင်ဆာလွတ်လပ်ခွင့်ရပြီးတဲ့နောက်မှာ စကားလုံးအားဖြင့် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းပြုလုပ်တာတွေက ပိုလို့တောင်များလာတယ်လို့ ဆိုမယ်။

အင်တာနက်ပေါ်မှာ ဝေဖန်မှုခံခဲ့ရတဲ့ ဒါရိုက်တာ နေပိုင်ရဲ့ “ဂျောင်း”ဆိုတဲ့ ဇတ်ကားမှာဆိုရင် လူမျိုးနှစ်မျိုးကို ထိခိုက်ပြီး ဟာသလုပ်တဲ့ ဇတ်ဝင်ခန်းကို တွေ့ရမယ်။ ဒီဇာတ်ကားကို ရခိုင်တိုင်းရင်းသားတွေက တရားဝင်ကန့်ကွက် ဝေဖန်လို့သာ အများပြည်သူကြားကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ရောက်လာပြီး ပြန်လည်တောင်းပန်မှုတွေ ရှိခဲ့တာပဲဖြစ်တယ်။ အခြားသော ဇာတ်ကားတွေမှာလည်း ရုပ်ရှင်ကြည့်သူတွေကြားမှာ မသိလိုက်မသိသာ ရယ်ပွဲတွေနဲ့တင် ပြီးဆုံးသွားတဲ့ လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး ခွဲခြားဆက်ဆံမှု၊ ဖိနှိပ်လှောင်ပြောင်မှု ပါဝင်တဲ့ ဇတ်ဝင်ခန်းတွေ အများကြီး ကျန်နေနိုင်သေးတယ်။

“ဂျောင်း” ဆိုတဲ့ ဇတ်ကားက ဇာတ်ဝင်ခန်းပြောစကားနဲ့ပတ်သက်ပြီး သရုပ်ဆောင် မြင့်မြတ်ရဲ့ တောင်းပန်တဲ့စကားကို ကြည့်မယ် ဆိုရင် ရုပ်ရှင်လောကသား သရုပ်ဆောင်တစ်ယောက်ရဲ့ အမြင်ကို ဝမ်းနည်းဖွယ်ရာ တွေ့ရလိမ့်မယ်။

“ကျနော် ဒီဇာတ်ကားကို ရိုက်တုန်းက သိပ်တောင် သတိမထားမိခဲ့ပါဘူး။ ကျနော်တို့က အနုပညာ တခုအပေါ်မှာ ဟာသ တခုကို ဖန်တီးလိုက်တဲ့ သဘောပါပဲ။ ဘယ်သူ့ကိုမှ ထိခိုက်နစ်နာပါစေလို့ မရည်ရွယ်ပါဘူး။” ဒါဟာ မြင့်မြတ်ရဲ့ တောင်းပန်မှု စကားကို ပေါ်ပြူလာဂျာနယ်ရဲ့ ဖေါ်ပြချက်ထဲက ဖြစ်ပါတယ်။

ဆိုရရင် သူအနေနဲ့ ဒီဇာတ်ဝင်ခန်းက စကားနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သတိမထားမိခဲ့ဘူး၊ ဒါကို သူက အနုပညာတစ်ခုအပေါ် ဟာသာတစ်ခုအနေနဲ့ ဖန်တီးတယ်လို့ ဆိုထားတယ်။ ကိုယ်နဲ့ မတူညီတဲ့ လူမျိုးစု နှစ်ခုဟာ ဟာသ ပြုလုပ်စရာမဟုတ်ဘူးဆိုတာ ဒါရိုက်တာရော သရုပ်ဆောင်ရော မသိရှာဘူး။ အနုပညာအရလည်း မလုပ်သင့်ဘူးဆိုတာ မသိရှာဘူး။ ဒါက ခွဲခြားဆက်ဆံမှု တစ်ခုဖြစ်တယ်ဆိုတာလည်း သူတို့ သတိမထားမိရှာဘူး။ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် စိုးရိမ်စရာကောင်းတဲ့ အခြေအနေလို့တောင် ဆိုရမယ်။

ဒါဟာ ဥပမာအားဖြင့် ထုတ်နုတ်ပြတာဖြစ်ပြီး အဲ့ဒီထက်ပိုမိုပြီး လူမျိုးရေးအရ လှောင်ပြောင်တဲ့ ဇာတ်ဝင်ခန်းတွေပါတဲ့ ဇာတ်ကားတွေအများကြီးရှိနေတယ်ဆိုတာ သတိပြုဖို့လိုနေမှာဖြစ်တယ်။

မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ဗီဒီယို ဇာတ်လမ်းတွေမှာ အလှောင်ပြောင်ခံရဆုံး၊ ဟာသ အလုပ်ခံရဆုံးသူတွေကို ပြပါဆိုရင်၊ မိန်းမလျာ(ဂေး)တွေနဲ့ အသားမည်းသူတွေပဲ ဖြစ်တယ်။ အထူးသဖြင့် ဂေးတွေဟာ မြန်မာဟာသဇတ်ကားတွေအတွက် ပြတ်လုံးထုတ်ကုန်တစ်ခုလိုတောင် ဖြစ်နေပါပြီ။ လူတွေ အပန်းဖြေကြည့်ရှုကြတဲ့ ရုပ်ရှင်ဗီဒီယို ဇတ်လမ်းတွေကနေတဆင့် မိန်းမလျာတွေကို ခွဲခြားဆက်ဆံဖို့ သင်ယူကြတဲ့အခြေအနေလို့ ဆိုရမှာပါ။

သရုပ်ဆောင် မိုးအောင်ရင် ၊ ဒိန်းဒေါင် နဲ့ နန်းခင်ဇေယျာတို့ ပါဝင်တဲ့ ဗီဒီယို ဇာတ်ကားတစ်ခုရဲ့ နာမည်ဆိုရင် “အခြောက်တို့ရဲ့ မာယာ”လို့ ပေးထားတာကို တွေ့ရတယ်။ ဇာတ်လမ်းတစ်လုံးကို

မကြည့်ဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် ဇတ်ကားအမည်အရတော့ မိန်းမလျာ သဘာဝတွေကို

ဟာသ လုပ်တော့မယ်ဆိုတာ ကြိုတင်မှန်းစလို့ရနေပါပြီ။

သရုပ်ဆောင်မိုးအောင်ရင်ပဲ အဓိက မင်းသားအဖြစ် ပါဝင်တဲ့ ဇာတ်ကားတစ်ရဲ့ အမည်ကိုဆိုရင်လည်း မိန်းမလျာတွေကို နှိမ်ချလှောင်ပြောင်တဲ့အခါ သုံးလေ့ရှိတဲ့ စကားလုံး“ဂျော်ဒကီး”လို့ ပေးထားတာတွေရပြန်တယ်။

ဒါရိုက်တာ ကိုဇော်(အာရုဏ်းဦး) ရိုက်ပြီး နေတိုး၊ ဝေဌုကျော်၊သက်မွန်မြင့်တို့

အဓိက သရုပ်ဆောင်ထားပြီး လူကြိုက်များလှတဲ့ ရုံတင်ကား “လာထား အာဘွား”ဆိုတဲ့ ဇာတ်ကားတစ်ခုလုံးမှာဆိုရင် သရုပ်ဆောင် ခင်လှိုင်ဟာ မိန်းမလျာအဖြစ် သရုပ်ဆောင်ပြီး၊ ကြည့်ရှုသူတွေ ရယ်ရအောင် ဖန်တီးထားတာ တွေ့ရပြန်တယ်။

ဒီလိုပဲ အငြိမ့်တွေမှာလည်း ဟာသ ပြတ်လုံးထုတ်တဲ့အခါမျိုးမှာ လိင်ကွဲပြားမှု၊ အမျိုးသမီးတွေ၊ မိန်းမလျာတွေ။ အသားမည်းသူတွေ၊ လူမျိုးခြား ၊

ဘာသာခြားတွေ၊ တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကားတွေကို ဟာသလုပ် ပြတ်လုံးထုတ်လေ့ရှိတာကို တွေ့နိုင်တယ်။

ခင်လှိုင်၊ဒိန်းဒေါင် တို့ အဓိက ပါဝင်တဲ့ အငြိမ့်တစ်ခုမှာဆိုရင် ပြတ်လုံးအနေနဲ့ ပြောတဲ့စကားမှာ “မင်းတို့လို နိမ့်ကျတဲ့ မိန်းကလေးတစ်ယောက် လက်ကို ဒို့လို မြင့်မြတ်တဲ့ ယောက်ကျားကလေးတစ်ယောက်က ကိုင်တာ

ဂုဏ်တောင်ယူရဦးမယ် ဟိုက်ရှားး ” ဆိုပြီး ကျားမ ခွဲခြားမှုနဲ့ ဟာသ လုပ်ကြပြန်တာကို တွေ့ရပြန်တယ်။

ဒါကို ပွဲကြည့်ပရိတ်သတ်တွေကလည်း သဘောတကျ ရယ်မောကြတယ်

ဆိုတာ က ခွဲခြားဆက်ဆံမှုကို အားပေးအားမြှောက်ပြုနေတဲ့ပုံစံကို သက်ရောက်နေတယ်။

အဲ့ဒီ အငြိမ့်မှာပဲ “အခု ၂၀၁၃ ရောက်နေပြီ မင်းတို့ မိန်းမတွေ ရင်ထုပြီး လင်လုရမယ်”လို့ ဆိုပြီး ပိုပြီးဆိုတဲ့ စကားလုံးတွေကိုတောင် ဟာသအနေနဲ့ ပြက်ထားပါသေးတယ်။

ဒီလို နာမည်ရ သရုပ်ဆောင်တွေ၊ လူရွှင်တော် အနေနဲ့တောင် သူတို့ ပြောဆိုသရုပ်ဆောင်လိုက်တဲ့ ဇာတ်ဝင်ခန်းတွေ၊ သူတို့ ဟသအဖြစ် လုပ်လိုက်တဲ့ ပြက်လုံးတွေဟာ ဘယ်လို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေဖြစ်စေတယ်၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် ဘယ်လိုအကျိုးသက်ရောက်မှုတွေ ရှိစေတယ်ဆိုတာကို သတိမထားမိဘဲ နေကြတာဟာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် စိုးရိမ်စရာ အခြေအနေလို့လည်းဆိုနိုင်တယ်။

Five Star အငြိမ့်က လူရွှင်တော်အချို့ပါဝင်တဲ့ ဇာတ်ကားတစ်ခုမှာ ဆိုရင်

“လူကောင်းနဲ့ လူမည်း မခွဲတတ်ဘူးလား”ဆိုတဲ့ စကားလုံးအပါအဝင် သားရောင်မည်းတာကို ဇာတ်ဝင်ခန်းတစ်ခုလုံး ဟာသ လုပ်သွားတာ တွေ့ရပြန်တယ်။

ဒီထုတ်နုတ်ပြတဲ့ ဇာတ်ဝင်ခန်းတွေဟာ ဇတ်ကားအနည်းစုတွေထဲကသာ ဖြစ်ပြီး ဇတ်ကားအများစုမှာလည်း ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်တွေ တော်တော်များများပါနေတာကို မြန်မာ ရုပ်ရှင်ဗီဒီယိုတွေ မှာ သတိထားကြည့်ရင် တွေ့နိုင်တယ်။

ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေကနေတဆင့်၊ မသိစိတ်တွေမှာ အကြမ်းဖက်စိတ်တွေ ဖြစ်လာမယ်၊ ကိုယ်နဲ့ လူမျိုး၊ဘာသာ မတူညီတဲ့ သူတွေကို ဖိနှိပ်ဖို့ လှောင်ပြောင်ဖို့၊ မုန်းတီးဖ ို့ အကြမ်းဖက်ဖို့ လွယ်ကူလာမယ်ဆိုတာကို သတိပြုရမယ့်အစား ရုပ်ရှင်ဗီဒီယိုတွေက လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်တွေ ရလာဖို့ ပိုလို့တောင် တွန်းအားပေးနေတယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။

တစ်ချို့အငြိမ့်ပြက်လုံးတွေမှာဆိုရင်လည်း တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့

ပင်ကိုစကားဝဲတတ်တဲ့ အသံကို ဟာသ လုပ်တတ်ကြတာ တွေ့နိုင်တယ်။

ဥပမာအနေနဲ့ ပြရရင် အခုချိန်မှာ အရမ်းရိုးသွားတဲ့ ပြက်လုံးတစ်ခုကို ပြရရင် စပါကရင်ဆိုတဲ့ အချိုရည်အမည်ကို ကရင်တိုင်းရင်းသားတွေ စကားသံဝဲ၀ဲနဲ့ ဆဲဆိုမှုအသံနဲ့ ပြက်ကြ တယ်။ ဒါတင်မကသေးဘူး တရုတ်အနွှယ်တွေရဲ့လူမျိုးရေး စကားအသံဟန်တွေ၊ အန္ဒိယအနွယ်တွေရဲ့ လူမျိုးရေး စကားအသံဟန်တွေကိုလည်း ပြက်လုံးထုတ်ကြလေ့ရှိတယ်။

မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကို နောက်ထပ် အဆိပ်အတောက်ဖြစ်စေတဲ့ ဇတ်ကားမျိုးကတော့ အာဏာရှင်အကြိုက် အမျိုးသားရေးဝါဒကို ရှေ့တန်းတင်ထားတဲ့ ဇတ်ကားတွေနဲ့ ၊ တော်လှန်ရေးဇတ်ကားတွေပါပဲ။ တော်လှန်ရေး ဇတ်ကားတွေမှာဆိုရင် သမိုင်းကြောင်းတွေထက် လူမျိုးခြားမုန်းတီးမှု အပြည့်အ၀ အသုံးပြုထားတာတွေ့ရမယ်။ အဲ့ဒီဇတ်ကားတွေမှာ သူတစ်ပါးလူမျိုးကို အထင်သေး ရွံမုန်းအောင် ပြုလုပ်တဲ့ နည်းနဲ့ ကိုယ့်လူမျိုး ကိုယ့်နိုင်ငံကို တန်ဖိုးထားစိတ်ကို ပြသလေ့ရှိကြတယ်။

သာမန်ချစ်ကြိုက်ကွဲညား ဇတ်လမ်းတွေမှာဆိုရင်လည်း ဗီလိန်ဇတ်ဆောင် နေရာကို ဖန်တီးတဲ့နေရာမှာ ကြည့်ရှုသူတွေအနေနဲ့ အဖွဲ့အစည်း နယ်ပယ်တစ်ခုကို ကိုယ်စားပြုပြီး မြင်အောင် ဖေါ်ပြလေ့ရှိကြတယ်။ ဥပမာပေးပြောရမယ်ဆိုရင် မိဘသဘောတူသူ ဗီလိန်သရုပ်ဆောင်တွေနေရာမှာ သင်္ဘောသားတွေ၊ ကိုယ်ပိုင်လုပ်ငန်းရှင်တွေလို့သာ ရိုက်ကူးလေ့ရှိကြတယ်။ အထူးသဖြင့် သဘောၤသားဇာတ်ဆောင်ဆိုရင် ရှုပ်ပွေသူ HIV ကူးဆက်ခံရသူလို့တောင် ရိုက်ကူးပြကြတာကိုတွေ့ရတယ်။ ဘယ်သောအခါမှ ဗီလိန်သရုပ်ဆောင်နေရာမှာ မရှိတဲ့ ဇာတ်ရုပ်တွေကတော့ စစ်ဗိုလ်လို၊ ရဲဝန်ထမ်းလို ဇတ်ဆောင်မျိုးတွေပဲဖြစ်တယ်။ ဆိုလိုချင်တာကတော့ ကောင်းမှု၊မကောင်းမှု၊ ကောင်းသူ၊မကောင်းသူ ဆိုတာကို ရိုက်ကူးပြတာမှာ ယူနီဖေါင်းနဲ့ တွဲပြီးကြည့်တတ်တဲ့ အမူအကျင့်တွေရအောင် တွန်းပို့နေတဲ့ ဇာတ်ကားတွေလို့ ဆိုရမယ်။

ဝါဒဖြန့်ချီရေးကိုဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ရုပ်ရှင်ဗီဒီယိုတွေက အကောင်းဆုံးစွမ်းဆောင်ပေးနိုင်တယ်ဆိုတာကို လက်ကိုင်ထားပြီး အရင်အစိုးရရဲ့ ဝါဒဖြန့်ချီရေး ဇတ်ကားတွေမှာဆိုရင်လည်း တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေအပေါ် တစ်လွဲပုံဖေါ်ကြတဲ့အပြင် ခွဲခြားဆက်ဆံတဲ့ ဇတ်ကွက်တွေကိုလည်းတွေ့ရနိုင်တယ်။ အဲ့ဒီ ဇတ်ကားတွေကိုပဲ အစိုးရသစ်လက်ထက်မှာ နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံမီဒီယာတွေကနေ ထုတ်လွှင့်နေစဲဖြစ်တယ်။

တရားသူကြီးတစ်ယောက်မှားရင် အပြစ်မဲ့သူတစ်ယောက် နှစ်ရှည်ထောင်ဒဏ်တွေ ကျခံသွားရနိုင်တယ်။

ဆရာဝန်တစ်ယောက်မှားရင် အနည်းဆုံး လူနာတစ်ယောက်

အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်တယ်။

အင်ဂျင်နီယာတစ်ယောက်မှားရင် လူရာနဲ့ ချီအောင် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရ အသက်ဆုံးရှုံးရနိုင်တယ်။

မီဒီယာတစ်ခုမှားရင် လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံး ပျက်ဆီးသွားနိုင်တယ်။

ဒါကတော့ ကျွမ်းကျင်လုပ်ကိုင်ရာ နယ်ပယ်တွေရဲ့ တာဝန်ခံမှု တာဝန်ယူမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုတွေအပေါ် သတိပေးလေ့ရှိကြတဲ့ ဥပမာတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။

မီဒီယာတွေရဲ့ တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုတွေက လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုအများကြီး ရှိနေနိုင်တယ်လို့ ဆိုရမယ်။

မီဒီယာတွေထဲကမှ ဖျော်ဖြေရေးမီဒီယာတစ်ခုဖြစ်တဲ့ မြန်မာရုပ်ရှင်ဗီဒီယို ဇာတ်လမ်းတွေဟာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ဘယ်လိုအခြေအနေမျိုးရောက်အောင် တွန်းပို့နေသလဲ၊ ဘယ်လိုလူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်လာအောင် ဆွဲခေါ်နေသလဲဆိုတာ ဆန်းစစ်ကြည့်ဖို့တော့ လိုနေပါတယ်။ မြန်မာ့ရုပ်ရှင် အင်စတီးကျူးရှင်းတစ်ခုလုံးအနေနဲ့လည်း ပြန်ပြီး ဆန်းစစ်ကြည့်ဖို့ ပြုပြင်ဖို့ လိုအပ်နေမှာဖြစ်တယ်။

ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့်တွေနဲ့ အကြမ်းဖက်စိတ်တွေဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအတွက် ထိတ်လန့်စရာအကောင်းဆုံး အရာတွေလို့ ဆိုရမယ်။ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအတွင်းမှာ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ၊ အကြမ်းဖက်စိတ်တွေ၊ လူ့အခွင့်အရေးတန်ဖိုးစံနူန်းလျော့ကျမှုတွေ ရှိနေရင် အဲ့ဒီလူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း ယဉ်ကျေးတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းမဖြစ်တော့ပါဘူး။ စိုးရိမ်စရာကောင်းတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအဖြစ်ကို ရောက်နေပြီလို့ ပဲ ကောက်ချက်ချရမှာပါ။

Discrimination Act ကို ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေမှာ ပြဌန်းလေ့ရှိကြတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အခန်း (၈)၊ ပုဒ်မ (၃၄၈) မှာလည်း "နိုင်ငံတော်သည် ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ မည်သည့်နိုင်ငံသားကိုမျှ လူမျိုး၊ ဇာတိ၊ ကိုးကွယ်ရာဘာသာ၊ ရာထူးဌာနန္တရ၊ အဆင့်အတန်း၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီး၊ ဆင်းရဲချမ်းသာတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ခွဲခြားမှုမရှိစေရ။"

လို့ဆိုပြီး ခွဲခြားဆက်ဆံမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြဌန်းထားတာကို တွေ့ရမယ်။

ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းဆိုတာဟာ "လူ့အခွင့်အရေးတည်ရှိမှုကို တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်တယ်လို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်ချမ်းသာခွင့်အဖွဲ့ကြီး က အဓိပါယ်ဖွင့်ဆိုမှုမှာ ထည့်သွင်းဖွင့်ဆိုထားတယ်။ ဆိုရရင်တော့ မြန်မာ့ရုပ်ရှင်ဇာတ်လမ်းတွေဟာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအပြုအမှုတွေပါဝင်တဲ့ ဇာတ်လမ်း ဇာတ်ကွက်တွေ၊ ဒိုင်ယာလော့တွေကို အသုံးပြုနေဦးမယ်ဆိုရင် ဒါဟာ လူ့အခွင့်အရေးကို ချိုးဖေါက်နေတာဖြစ်သလို့၊ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကိုလည်း ချိုးဖေါက်ရာရောက်တယ်လို့ သတ်မှတ်ရမယ်။ အဲ့ဒီ ဇာတ်လမ်းရုပ်ရှင်တွေဟာ လူ့အခွင့်အရေးကို ချိုးဖေါက်ဖို့ အားပေးအားမြှောက်ပြုနေတဲ့ အရာတွေလို့လည်း ဆိုနိုင်တယ်။

ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ပဋိပက္ခတွေဖြစ်စေတယ်။ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့်တွေကတဆင့် လူတွေရဲ့ မသိစိတ်ထဲကို ကိုယ်နဲ့မတူညီတဲ့ လူတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်လိုစိတ်၊ နှိမ်ချလိုစိတ်နဲ့ မုန်းတီးစိတ်တွေ ဖြစ်ပေါ်လာတယ်။ တနည်းအားဖြင့် ပုန်းကွယ်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်စိတ်လို့ ပြောရမယ်။ ဒါဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာအကြမ်းဖက် ပဋိပက္ခတွေဖြစ်ပေါ်စေဖို့ အဓိက အကြောင်းအရင်းတစ်ချက်လည်းဖြစ်တယ်။ ယုံကြည်ကိုးကွယ်မှု မတူညီတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းနှစ်ခုကြားက မြန်မာပြည်မှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ပဋိပက္ခတွေကို ပြန်သုံးသပ်လိုက်မယ်ဆိုရင်လည်း ဖြစ်ပေါ်ရတဲ့ အခြေခံအကြောင်းအရင်းတွေထဲမှာ ပုန်းကွယ်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်စိတ်နဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှု အမူအကျင့်တွေက အဓိက ကျတဲ့ အချက်ထဲမှာ

ပါနေတယ်လို ဆိုရမယ်။

အချုပ်အားဖြင့် ဆိုရရင်တော့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် လွှမ်းမိုးနိုင်တဲ့ ဖျော်ဖြေရေးမီဒီယာတစ်ခုဖြစ်တဲ့ မြန်မာရုပ်ရှင်ဗီဒီယိုကားတွေဟာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် ဘယ်လိုအကျိုးသက်ရောက်မှုတွေ ရှိနေသလဲဆိုတာကို ရုပ်ရှင် အင်စတီးကျူးရှင်းတစ်ခုလုံးက လေ့လာဆန်းစစ်ကြည့်ဖို့ လိုနေပြီလို့ ဆိုရပါမယ်။

မြန်မာရုပ်ရှင်ဗီဒီယိုဇတ်ကားတွေနဲ့ ဇတ်ဝင်ခန်းသရုပ်ဆောင်မှုတွေဟာ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အခန်း (၈)၊ ပုဒ်မ (၃၄၈) ရဲ့ "နိုင်ငံတော်သည် ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ မည်သည့်နိုင်ငံသားကိုမျှ လူမျိုး၊ ဇာတိ၊ ကိုးကွယ်ရာဘာသာ၊ ရာထူးဌာနန္တရ၊ အဆင့်အတန်း၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီး၊ ဆင်းရဲချမ်းသာတို့ကို အကြောင်းပြု၍ ခွဲခြားမှုမရှိစေရ။" ဆိုတဲ့ စံနဲ့ ကိုက်ညီမှုှရှိကြရဲ့လားဆိုတာ မဖြစ်မနေ ဆန်းစစ်ကြည့်ဖို့ လိုနေတယ်လို့ဆိုရမယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင်တော့ ဒါဟာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် အရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စရပ်တစ်ခုဖြစ်နေတာကြောင့်ပါပဲ

Friday, May 10, 2019

ခွဲခြားဆက်ဆံမှု သံသရာထဲက ရုန်းထွက်ခြင်း.

[Unicode]


မှူးသစ်
(ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့အခွင့်ဂျာနယ်ကို ပေးပို့ထားသည့် ဆောင်းပါး)

ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်တွေဟာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ အရိုးစွဲနေတဲ့ အမူအကျင့်တွေလို့ဆိုရင် မှားနိုင်ဖွယ်မရှိဘူး။ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေကြောင့်ပဲ လူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ ယဉ်ကျေးတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်အဖြစ်ကနေ သွေဖီနေသလို၊ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာအပေါ် တန်ဖိုးထားမှုတွေကလည်း ပျောက်ဆုံးနေတယ်လို့ ဆိုရမယ်။
ခွဲခြားဆက်ဆံမှုဆိုတာဟာ လူသားအချင်းချင်း တန်းတူညီမျှမှုကို ငြင်းပယ်ခြင်းဖြစ်တယ်။ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ သဟဇာတဖြစ်မှုနဲ့ လူ့အခွင့်အရေး၊ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာတွေကို တိုက်ရိုက် ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့ အရာတစ်ခုအဖြစ် ခိုင်ခိုင်မြဲမြဲရှိနေတာပါ။
ခွဲခြားဆက်ဆံမှုဆိုတာဟာ ကမ္ဘာတလွှား နိုင်ငံအသီးသီးမှာ ပုံသဏ္ဍန်မျိုးစုံနဲ့ ရှိနေသလို မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာလည်း ပုံသဏ္ဍန်မျိုးစုံနဲ့တည်ရှိနေတယ်။ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ အခန်းကဏ္ဍမှာ ဘာသာရေးအယူသီးမှုကို ရှေ့တန်းတင်လွန်းတဲ့ နိုင်ငံတွေနဲ့ အာဏာရှင်ဓလေ့ စိုးမိုးတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့်တွေ ပိုပြီးတော့ ထွန်းကားနေတာကို တွေရနိုင်တယ်။ လူ့အခွင့်အရေး၊ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာကို တန်ဖိုးထားတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေကတော့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုကို ရွံရှာဖွယ်ရာတစ်ခုလို၊ ရာဇဝတ်မှုတစ်ခုလိုတောင် သတ်မှတ်ထားကြတယ်။

တကယ်တော့ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအပြုအမှုတွေဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းတိုင်း၊ လူ့မှုအသိုက်ဝန်းတိုင်းလိုလိုမှာ အနည်းနဲ့အများ ရှိနေကြတာ မှန်ပေမယ့် သက်ဆိုင်ရာ လူ့အဖွဲ့အစည်းအသီးသီး၊ လူ့မှုအသိုင်အဝန်းအသီးသီးတွေကလည်း ကိုယ့်လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ရှိနေတဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေကို လျော့နည်း ပပျောက်သွားအောင်ဆောင်ရွက်ဖို့၊ ကိုယ်ကိုယ်တိုင် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအပြုအမှုတွေ တခြားလူတွေအပေါ်ကို မကျူးလွန်မိဖို့ ရှောင်ရှားဖို့လိုအပ်ပါတယ်။
ခွဲ့ခြားဆက်ဆံခြင်း အမှုအကျင့် အရိုးစွဲ စွဲကပ်ခြင်း
ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်တွေ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ အရိုးစွဲခိုင်မာစေတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင်လည်း ပုံသဏ္ဍန်မျိုးစုံနဲ့ လွှမ်းမိုးထားတာကို တွေ့ရနိုင်တယ်။ အထူးသဖြင့် ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ အဆုံးအမတွေ၊ ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံးတမ်းအစွဲတွေ၊ ပညာရေးစနစ်တွေ၊ မီဒီယာနဲ့ ဖျော်ဖြေရေးတွေ စသည်ဖြင့် လူထုအပေါ် လွှမ်းမိုးမှုများတဲ့ အရာတွေဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ပြုပြင်ထိန်းကျောင်းနိုင်သလိုပဲ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းက လူတစ်ဦးချင်းစီထံကို ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်တွေ ထည့်သွင်းပေးနိုင်တယ်။ အဲ့ဒီအပြင် အာဏာရှင်လောင်းရိပ်ရှိနေတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် ခွဲခြားဆက်ဆုံခြင်းအပြုအမှုတွေ ဥပဒေပြဌာန်းမှုတွေမှာတောင် ထည့်သွင်းပြဌာန်းထားကြတာမျိုးှရှိကြတယ်။
ဥပမာအားဖြင့်ဆိုရရင် “လူတိုင်းသည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဧ။် နိုင်ငံသားအဖြစ်ခံယူခွင့်ရှိသည်” အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်းမှာ ရေးသားထားပေမယ့် လူမျိုးရေးအရ၊ ဘာသာရေးအရ ခွဲခြားဆက်ဆံပြီး နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့််အခွင့်အရေးကို ဥပဒေပြဌာန်းပြီး ပိတ်ပင်ထားတာမျိုးတွေ၊ လည်း ရှိနေစဲပါပဲ။
“လူတိုင်းတွင် မိမိနိုင်ငံဧ။် အုပ်ချုပ်ရေး၌ ကိုယ်တိုင်ဖြစ်စေ၊ လွတ်လပ်စွာရွေးချယ်လိုက်သည့် ကိုယ်စားလှယ်များတဆင့်ဖြစ်စေ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ခွင့်ရှိသည်”လို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလူ့အခွင့်အရေးကြေညာစာတမ်းမှာရေးသားထားပါတယ်။ နိုင်ငံသားတစ်ယောက်ရဲ့ လွတ်လပ်စွာအရွေးချယ်ပိုင်ခံခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာရွေးချယ်ခွင့်ကို ဥပဒေပြဌာန်းပြီး ပိတ်ပင်ထားတာမျိုးတွေဟာ ဥပဒေနဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံထားတာမျိုးလို့ ဆိုနိုင်တယ်။ အနီးကပ်ဆုံးဥပမာပေးရဦးမယ်ဆိုရင်တော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေရဲ့ လွှတ်တော်အမတ်အဖြစ် ရွေးကောက်ခံနိုင်ခွင့်၊ နိုင်ငံတော်သမ္မတအဖြစ် ရွေးကောက်ခံနိုင်ခွင့်တွေမှာ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးတွေကို ခွဲခြားပြီး ပြဌာန်းထားမျိုးရှိနေတယ်။

မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့်တွေ များစွာ လွှမ်းမိုးနေပြီး တည်ရှိနေတာကိုငြင်းလို့မရနိုင်ဘူး။ အမျိုးဘာသာ၊သာသနာစောင့်ရှောက်ရေးဆိုတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို ကြည့်လိုက်ရင်ကို မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းက ထိတ်လန့်ဖွယ်ရာကောင်းတဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအပြုအမှုတွေကို ထင်ထင်ရှားရှားတွေ့ရနိုင်တယ်။ ဘာသာရေးအရ၊ လူမျိုးရေးအရ လူများစုအခြေအနေဆိုတဲ့ အခွင့်ထူးခံအခြေအနေကို ရယူပြီး ဘာသာမတူ၊ လူမျိုးမတူသူတွေအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံတဲ့ အပြုမှု၊ အပြောဆိုတွေ ကျူးလွန်အောင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စည်းရုံးဟောပြောမှုတွေရှိနေပေမယ့်လည်း ဒီအပေါ်မှာ အစိုးရအဆက်ဆက်အနေနဲ့ အရေးယူဆောင်ရွက်ခြင်း အလျင်းမရှိတာကိုကြည့်ခြင်းအားဖြင့် အုပ်ချုပ်သူတွေကိုယ်တိုင်က မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းက ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအပြုအမှုတွေ ဖြေရှင်းဖို့ဆန္ဒမရှိတာ၊ ဒါမှမဟုတ် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် ပြဿနာတစ်ရပ်အဖြစ်၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးအတွက် ပြဿနာတစ်ရပ်အဖြစ် ရှုမြင်ထားခြင်းမရှိတာလို့ပဲ သတ်မှတ်ရမယ်။

တကယ်တော့ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ နိုင်ငံရေးပြဿနာတွေ၊ လူမျိုးရေး၊ဘာသာရေးပဋိပက္ခတွေ၊အားလုံးရဲ့ အခြေခံအကြောင်းတရား အရင်းအမြစ်များဟာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမှုအကျင့်တွေ စွဲကပ်နေခြင်းကြောင့်သာလျှင်ဖြစ်တယ်။ ဘာသာရေး၊ လူမျိုးရေး ပဋိပက္ခတွေ ဘာကြောင့်ဖြစ်ပွားရသလဲဆိုတဲ့အရင်းခံအကြောင်းအရင်းကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် နိုင်ငံသားအများစုက သူတို့ကိုးကွယ်တဲ့ ဘာသာသာလျှင် အမွန်မြတ်ဆုံးဆိုတဲ့ အတွေးအခေါ်၊ ကိုယ့်လူမျိုးကသာလျှင် သာလွန်မြင့်မြတ်တယ်ဆိုတဲ့ အတွေးအခေါ် စသည်ဖြင့် ကိုယ်နဲ့ ဘာသာမတူသူတွေအပေါ် နှိမ်ချခွဲခြားဆက်ဆံတာမျိုးတွေအပြင် လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေးအစွန်းရောက်သူတွေဟာ လူမျိုးစွဲ၊ ဘာသာစွဲ အစွန်းရောက် အတွေးအခေါ်တွေကို ကြီးမြတ်သယောင်ဝါဒဖြန့်ပြီး လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းက ဘာသာမတူ၊လူမျိုးမတူသူတွေအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံဖို့၊ ဖိနှိပ် လှုံဆော်တာတွေကြောင့်သာဖြစ်တယ်။
အဲ့ဒီလို ဆောင်ရွက်မှုတွေအပေါ်မှာ အုပ်ချုပ်သူတွေအနေနဲ့ ကလည်း နိုင်ငံသားအများစုရဲ့ ထောက်ခံမှုလျော့ကျမှာစိုးရိမ်ပြီး လျစ်လျူရှုထားတာ စတာတွေကြောင့်ဆိုတာကို အထင်းအရှားတွေ့ရနိုင်တယ်။

အနီးကပ်ဆုံးဖြစ်ရပ်တွေကိုကြည့်မယ်ဆိုရင် ရွေတံဂုံဘုရားအနီးမှာ ဈေးရောင်းတဲ့ ဘာသာခြားတစ်ဦး င်္သကန်းဝတ်တစ်ပါးက အနိုင်ကျင့်တားမြစ်တာ၊ ကရင်ပြည်နယ်အတွင် ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းဝန်းထဲနဲ့ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တွေနေထိုင်တဲ့ ရပ်ကွက်အတွင်းဗလီဘေး လမ်းအလည်တွေမှာ ကျူးကျော်ပြီး စေတီတည်တာ စတာတွေဟာ လူနည်းစုကိုးကွယ်တဲ့ ဘာသာဝင်တွေအပေါ် ဘာသာရေးအရ ခွဲခြားဆက်ဆံတာ နှိမ့်ချတာတွေလို့ ဆိုရမှာပါ။ အစိုးများအနေနဲ့ တရားဥပဒေနည်းလမ်းအတိုင်း ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးတာ၊ တရားဥပဒေရဲ့ အကာအကွယ်အစောင့်အရှောက်ကို လူမျိုး၊ ဘာသာ ခွဲခြားခံရပြီး မရရှိတာတွေကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ဒီကနေ့ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းတွေဟာ လောင်အားကောင်းကောင်းနဲ့ တောက်လောင်နေတဲ့ ရွံရှာဖွယ်ရာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းတွေသာဖြစ်တယ်။ ဒီမိုကရေစီလို့ ပြောလိုက်ရင် တပါတည်းမဖြစ်မနေ တွဲပါနေဖို့ လိုအပ်တာက ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းမရှိတာ၊ လူ့အခွင့်စံနူန်းအပြည့်အဝရှိတာတွေပါပဲ။ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ဘယ်လို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေရှိနေသလဲဆိုတာကို လေ့လာကြည့်လိုက်ရင် ထိတ်လန့်ဖွယ်ရာ အခြေအနေတွေကိုသာတွေ့ရမှာ အသေအချာပါပဲ။
ကျား၊မ၊ ဖြစ်တည်မှု လိင်အရခွဲ့ခြားဆက်ဆံမှုတွေ၊ လိင်တူနှစ်သက်သူတွေအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံပြီး ဖိနှိပ်မှုတွေပြုလုပ်တာတွေ၊ လူမျိုးရေး၊ဘာသာရေးအရ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ၊ အုပ်ချုပ်ရေးအခန်းကဏ္ဍက အင်စတီးကျူးရှင်းတွေ ကြားထဲက ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ၊ ပညာရေးစနစ်နဲ့ စသင်ခန်းတွေအတွင်းထဲက ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ စသည် စသည်ဖြင့် များစွာတွေ့ရနိုင်တယ်။
ဟိုးသက်ဦးစံပိုင်ပဒေသရာဇ်ခေတ်ထဲက အရိုးစွဲပါလာတဲ့ ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေကို ဘာသာရေးအဆုံးအမအောက်မှာ ထည့်သွင်းပြီး အမျိုးသမီးတွေဟာ အမျိုးသားတွေထက် နိမ့်ကျသူအဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး ဘာသာရေးကိုးကွယ်မှုပုံစံတွေမှာ ခွဲခြားဆက်ဆံထားတာ။ လိင်တူနှစ်သက်တွေအပေါ်မှာလည်း အလားတူပဲ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေပြုလုပ်ထားတာတွေဟာ ယနေ့အထိ ခိုင်ခိုင်မာမာရှိနေစဲဖြစ်တယ်။ ယောက်ကျားသားများက ကြီးကျယ်မြင့်မြတ်တဲ့ဆိုတဲ့ အယူအဆမျိုးလိုမျိုး လူ့အဖွဲ့စည်းအပေါ်လွမ်းမိုးထားစေတဲ့ ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေကို မဖြစ်မနေ ထိန်းသိမ်းရမယ့် ယဉ်ကျေးမှုကြီးတစ်ခုသဖွယ် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်နေကြတာဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ ပိုပိုပြီး အမြစ်တွယ်ခိုင်မြဲနေစေတာဖြစ်တယ်။

နေ့စဉ်ရှင်သန်နေတဲ့ လူ့မှုအသိုက်အဝန်းအတွင်းမှာဆိုရင်လည်း ကျား၊မ လိင်ခွဲခြားဖိနှိပ်မှုတွေကို အမူအရာအားဖြင့်ပဲဖြစ်ဖြစ် ဘာသာစကားအသုံးအနူန်းတွေအရပဲဖြစ်ဖြစ် တွင်တွင်ကျယ်ကျယ်ကျူးလွန်နေကြတယ်။ ဒါ့အပြင် လူထုကို လွှမ်းမိုးထားတဲ့ ဖျော်ဖြေရေးမီဒီယာတွေ၊ ရုပ်ရှင် ဗီဒီယို ဇာတ်လမ်းတွေမှာဆိုရင်လည်း အလားတူ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေကို ပုံမှန် လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် သာမန်အမူအကျင့်တစ်ခုလို သုံးစွဲပြီး လူထုကို ဖြန့်ဝေနေတာတွေ့ရနိုင်တယ်။
ကလေးတွေရဲ့ ကျောင်းစာသင်ခန်းတွေ၊ ရှင်သန်ရာ လူ့မှုပတ်ဝန်းကျင်တွေမှာဆိုရင်လည်း ကလေးတွေအချင်းချင်းကြား လူမျိုးရေး၊ဘာသာရေးကို နှိမ့်ချခေါ်ဝေါ်တဲ့ အပြုအမှုအပြောဆိုတွေကို ပြောဆိုသင်ယူနေကြတာဟာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း မျိုးစေ့တွေ ကြီးထွားလာစေဖို့သာဖြစ်စေတယ်။ ဒီကနေ နည်းပညာခေတ်၊ ဆိုရှယ်မီဒီယာခေတ်ရောက်လာတဲ့အခါမှာလည်း လူမှုကွန်ယက်တွေပေါ်မှာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း၊အပြုအမှုအပြောအဆိုတွေကို တွင်တွင်ကျယ်ကျယ်ပြုလုပ်နေကြတာတွေ့ရနိုင်တယ်။ လူသာအချင်းချင်းကြား၊ ရုပ်ရည်မလှပသူတွေကို လှောင်ပြောင်တာ၊ တခြားလူတစ်ယောက်ရဲ့ အပြုအမှုဝါသနာတွေကို လှောင်ပြောင်စရာအဖြစ်ဖြန့်ဝေတာ၊ နှိမ့်ချပြောဆိုတာ စတာတွေကို ဟာ တကယ့်ကိုပဲ လျင်လျင်မြန်မြန် ပြန့်နှံံနေတယ်။
တကယ်တော့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမှာ သေးတယ်၊နည်းတယ် ၊ မဖြစ်စလောက်ပါ၊ မရည်ရွယ်ပါပဲ ဆိုတာမျိုးတွေ မရှိပါဘူး။ လူတစ်ယောက် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတစ်ခုကို ပြုလုပ်လိုက်တဲ့အခါမှာ သူ့အနေနဲ့ ဘယ်လိုပဲ မရည်ရွယ်ပါဘူးဆိုဆို သူရဲ့ မသိစိတ်မှာတော့ လူသာအချင်းချင်း တန်းတူညီမှုကို မျက်ကွယ်ပြုပြီး တခြားလူတစ်ယောက် သူ့ထက် နိမ့်ကျတယ်ဆိုတဲ့ နှိမ့်ချလိုစိတ် စွဲကပ်နေတာပဲဖြစ်တယ်။

ခွဲခြားဆက်ဆံလိုက်သူအနေနဲ့ သေးငယ်တဲ့ အရာတစ်ခုလို ထင်ကောင်းထင်နိုင်ပေမယ့်လည်း ခွဲခြားဆက်ဆံခံရသူအတွက်တော့ စိတ်ဒဏ်ရာရသွားနိုင်တာချည်းပါပဲ။
လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ တည်ရှိနေတဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့်တွေကို ပပျောက်သွားအောင်၊ လျော့နည်းသွားအောင် မလုပ်ဆောင်ဘဲနဲ့ အထက်မှာပြောခဲ့တဲ့ ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းဖို့မလွယ်ကူနိုင်ဘူး။ တကယ်လို့ ဖြေရှင်းမယ်ဆိုရင် ကာလတိုအတွင်းသာ ပြေလည်နိုင်ဖို့သာ ရှိပါတယ်။

ခွဲခြားဆက်ဆံမှု သံသရာထဲမှ ရုန်းထွက်ခြင်း..

လူတစ်ယောက်ဟာ တစ်ခြားလူတစ်ယောက်ဒါမှမဟုတ် တစ်ခြားလူ့အသိုက်အဝန်းတစ်ခုကို ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အပြအမူတွေကျူးလွန်သလို သူကိုယ်တိုင်လည်း တစ်ခြားလူတွေ၊ လူ့အသိုက်အဝန်းတွေရဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေကို ခံရနိုင်တာပါပဲ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူဟာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့်တွေ ထွန်းကားတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းရှိနေတာကြောင့်ပါ။

“ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းဆိုတာဟာ လူ့အခွင့်အရေး တည်ရှိမှုကို ငြင်းပယ်ခြင်းဖြစ်တယ်” လို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် အဖွဲ့ကြီးက ဆိုထားပါတယ်။ တကယ်ပဲလည်း ခွဲခြားဆက်ဆံတယ်ဆိုတာက တခြားလူတစ်ယောက်ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကို တန်းဖိုးမထားတာ၊ တစ်ခြားလူတစ်ယောက်ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးတည်ရှိမှုကို ငြင်းပယ်လိုက်တာပဲဖြစ်တယ်။
ခွဲခြားဆက်ဆံပြီးဆိုကတည်းက တစ်ခြားလူတစ်ယောက်ဒါမှမဟုတ် ကိုယ်နဲ့ မတူတဲ့ တခြားလူ့အသိုက်အဝန်းတစ်ခုဟာ လူ့အခွင့်အရေးကို ခံစားခွင့်မရှိဘူးလို့ လက်ခံလိုက်ပြီး ကျူးလွန်လိုက်တာပဲဖြစ်တယ်။ လူသားတိုင်း၊ လူသားတိုင်းဟာ လူ့အခွင့်အရေးကို ခံစားပိုင်ခွင့်ရှိပါလျက်နဲ့ ဘယ်လို လူမျိုး၊ ဘယ်လို လူ့အသိုက်အဝန်းကတော့ဖြင့် လူ့အခွင့်အရေးခံစားခွင့်မရှိဘူးဆိုတဲ့ အတွေးအခေါ်ရှိနေတာ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ မလျော်ညီတဲ့ အတွေးအခေါ်သာလျင်ဖြစ်တယ်။ ဆိုရရင် လူဖြစ်ပြီးတော့မှ လူ့အခွင့်အရေးကို တန်းဖိုးမထားတဲ့ အတွေးအခေါ်ဟာ ကိုယ်တိုင်လူ့အဖြစ်ကနေ လျော့ကျသွားစေတဲ့ အတွေးအခေါ်သာဖြစ်တယ်။

ကိုယ်ကိုယ်တိုင်က လူ့အခွင့်အရေးကို ချိုးဖေါက်လိုက်ပြီ၊ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအပြုအမှုကို ကျူးလွန်လိုက်ပြီဆိုရင် ကိုယ်နေထိုင်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းဟာလည်း လူ့အခွင့်အရေး ချိုးမှုတွေရှိနေတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း၊ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေရှိနေတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သွားမှာပါ။ ဒါကြောင့် တခြားတစ်ဖက်မှာ ကိုယ်တိုင်လည်း လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖေါက်ခံရတာ၊ ခွဲခြားဆက်ဆံခံရတာတွေဟာ မလွဲမသေ ကြုံတွေ့လာရမှာပါ။
ခွဲခြားဆက်ခြင်းအမူအကျင့်တွေ ပပျောက်သွားဖို့ဆိုရင် လူတစ်ဦးခြင်းစီကနေစပြီး လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်နေတယ်။

အဓိကအားဖြင့်တော့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှု အမူအကျင့်တွေ ပပျောက်သွားဖို့ဆိုရင် လူတစ်ဦးစီက ပြုပြင်ဖို့ လိုအပ်သလို လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးရဲ့ အတွေးအခေါ် အမူအကျင့်တွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့ရာလည်း လိုအပ်လှတယ်။ ဆိုရရင်တော့ ဒီကနေ့ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ အမြစ်တွယ်နေတဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေကို ပျောက်ကွယ်စေဖို့ဆိုရင် ကိုယ်တိုင် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့်တွေ မပြုလုပ်ရုံတင်မဟုတ်ဘဲ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းကို ဆန့်ကျင်ခြင်းကို လုပ်ဆောင်ဖို့လိုအပ်တယ်။
ခေတ်သစ်တစ်ခု စနစ်သစ် တစ်ခု သွားတဲ့နေရာမှာ အရိုးစွဲနေတဲ့ အတွေးအခေါ်အမူအကျင့်တွေ ပြောင်းလဲပစ်လိုက်ဖို့ တော်လှန်ပစ်လိုက်ဟာ အလွန်အရေးပါတယ်။ ယဉ်ကျေးမှုကြီးတစ်ခုလို လက်ခံထိမ်းသိမ်းထားတဲ့ ဓလေ့တွေ၊ အမူအကျင့်တွေဟာ မကောင်းတဲ့ အတွေးအခေါ်အမူအကျင့်တွေဖြစ်နေရင် ရဲရဲဝင့်ဝင့် ဆန့်ကျင်ပြောင်းလဲပစ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ လူ့ယဉ်ကျေးမှုတွေ ပိုမို တိုးတက်မြင့်မားလာတာနဲ့အမျှ လူ့ဖြစ်တည်မှု၊ လူသားဂုဏ်သိက္ခာရဲ့ တန်းဖိုးဟာ ပိုပြီး မြင့်မားလာပါတယ်။ လူ့သားတန်ဖိုး၊ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာတွေကို ဖိနှိပ်ချိုးနှိမ်ထားတဲ့ ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေ၊ အတွေးအခေါ်တွေကို မဆန့်ကျင်ဘူဆိုရင်တော့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုသံသရာထဲမှာ ရုန်းထွက်ဖို့ရာ မဖြစ်နိုင်ဘူး။
အထက်မှာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း သံသရာထဲက ရုန်းထွက်ဖို့ဆိုရင် လူတစ်ဦးခြင်းစီကနေစလို၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးရဲ့ အတွေးအခေါ်အမူအကျင့်တွေ ပြောင်းလဲဖို့ လိုအပ်တာကြောင့် နိုင်ငံလုံးချီတဲ့ အတွေးအခေါ် အပြောင်းအလဲ၊ လူမှုစံနူန်းအပြောင်းအလဲတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ မဖြစ်နေ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆိုရရင် တိုင်းပြည်အုပ်ချုပ်တဲ့ အစိုးရများရဲ့ မူဝါဒတွေကနေအစပြုပြီး လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်း ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ ပပျောက်ဖို့ ဆောင်ရွက်ရမယ်။
လူများစုရဲ့ ဘာသာရေး၊ လူမျိုးရေးကို အခြေခံပြီး အခွင့်ထူးခံပေးတာ၊ လူနည်းစုတွေရဲ့ ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှုနဲ့ လူမျိုးဖြစ်တည်မှုကို ဖိနှပ်ထားတာ စတာတွေကို မူဝါဒတွေ၊ ဥပဒေတွေအရ တည်ရှိနေတယ်ဆိုရင် ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲဖို့၊ ဥပဒေရဲ့ အကာအကွယ်အစောင့်အရှောက်မှာ တန်းတူညီမျှမှု အပြည့်အဝရှိဖို့ အစိုးရက မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ အခုလို ဘာသာရေး လူမျိုး ပဋိပက္ခမီးတွေ လောင်လုစဲစဲဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေမှာ ထိလွယ်ရှလွယ်မို့လို့ မျက်ကွယ်ပြုထားမယ်ဆိုရင် လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အနာဂတ်အတွက်ပါ စိုးရိမ်ဖွယ်ရာ ဖြစ်လာမှာပါ။ အစိုးရများအတွက် မဖြစ်မနေ လုပ်ဆောင်သင့်တာကတော့ ဥပဒေအရ ခွဲခြားဆက်ဆံထားတာတွေ သေချာကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့နဲ့ လူမျိုးရေး၊ဘာသာရေး ၊ လိင်၊ စသည်ဖြင့် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေကို ပြစ်မှုတစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ပြီး ကိုယ်တွယ်ဆောင်ရွက်ရမှာပါ။
ဒါ့အပြင် လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အနာဂတ်ကို ပုံဖေါ်လာမယ့် ပညာရေးစနစ်နဲ့ ပညာရေးသင်ရိုးညွှန်းတန်းတွေထဲက ခွဲခြားဆက်ဆံမှုကို အားပေးထားတာတွေရှိနေတာမျိုးတွေနဲ့ လူမျိုးကြီးဝါဒနဲ့ ဘာသာရေးစိတ်ကြီးဝင်မှုတွေကို တွန်းအားပေးနေတာတွေ ရှိနေတယ်ဆိုရင် စိစစ်ရှင်းလင်းဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ကလေးငယ်တွေထံကို ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အမူအကျင့်တွေ ကူးဆက်သွားစေနိုင်တဲ့ အပြုအမှုတွေဟာ ကျောင်းစာသင်ခန်းတွေနဲ့ လူ့မှုပတ်ဝန်းကျင်တွေမှာများစွာ လွှမ်းမိုးမှုတွေ များစွာရှိနေစဲဖြစ်တယ်။ပညာရေးစနစ်ဟာ လွတ်လပ်တဲ့ အတွေးအခေါ်ကို အားပေးတာ၊ တိုးတက်ပြီး ယဉ်ကျေးတဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ဖြစ်လာဖို့ အခြေခံကောင်းတွေ ရှိထားပေးတာ၊ အစွန်းရောက်စေတဲ့ ဓလေ့ထုံးတမ်း အစဉ်အလာတွေ ငြင်းပယ်တတ်စေတာ စတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိနေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

အချုပ်အားဖြင့် ဆိုရရင်တော့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုဟာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးကို လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်ထားတဲ့ ပြဿနာကြီးတစ်ရပ်အဖြစ်ရှိနေတာအမှန်ပါပဲ။ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းက ခွဲခြားဆက်ဆံမှု သံသရာထဲက ရုန်းထွက်ဖို့ ဆိုတာကတော့ အင်မတန်မှ ခက်ခဲတဲ့ အခြေအနေတစ်ရပ်လို့ပဲ ဆိုရမှာပါ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအမူအကျင့်တွေဟာ နေ့စဉ်ပြုမှုနေကြ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် တစ်ခုလိုတောင် အရိုးစွဲနေတဲ့ အရာတစ်ခုအဖြစ် ရှိနေတာကြောင့်ပါပဲ။ သိစိတ်ကပဲဖြစ်ဖြစ် မသိစိတ်ကပဲဖြစ်ဖြစ် ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်းအပြုအမှုတွေ မကျူလွန်မိစေဖို့ဆိုရင်တော့ တခြားလူတွေရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးတည်ရှိမှုကို လေးစား အသိအမှတ်ပြုတာကသာ အရေးကြီးဆုံးနဲ့ အခြေခံအကျဆုံး အသိစိတ်ဖြစ်တယ်။

Thursday, May 9, 2019

ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္နဲ႔ ျမန္မာ့လူ႔အဖဲြ႕အစည္းရဲ႕ အေတြးအေခၚ အမူအက်င့္ အေျပာင္းအလဲ

7day သတင္းစာ
မွဴးသစ္​

႐ုပ္ရွင္အႏုပညာဆုိတာ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းေပၚ လႊမ္းမိုးမႈရွိတဲ့ သိမ္ ေမြ႕တဲ့ စြမ္းအား (Soft Power) တစ္ခုအျဖစ္ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္က ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အကယ္ဒမီ ေပးပဲြ မိန္႔ခြန္းအတြင္းမွာထည့္ၿပီး ေျပာဆုိခဲ့ဖူးပါတယ္။
တကယ္တမ္းလည္း ကမၻာေပၚမွာ လူ႔အဖဲြ႕အ စည္းရဲ႕
အေတြးအေခၚေတြ၊ အ မူအက်င့္ေတြ ေျပာင္းလဲတဲ့အခါ
႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြကို ၀ါဒျဖန္႔ ခ်ိတဲ့ အရာတစ္ခုအျဖစ္
အသုံးျပဳ ေလ့ရွိၾကပါတယ္။
ဒါတင္္မကေသးပါဘူး။ ႏုိင္ငံတစ္ခုရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈေတြ၊
ထုတ္ကုန္ပစၥည္းေတြကို ကမၻာမွာ ထြန္းကား ျပန္႔ပြားေစဖုိ႔အတြက္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြကတစ္ဆင့္ လုပ္ေဆာင္ၾကတာေတြလည္း
ရွိ ပါတယ္။ ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ သမုိင္း အတြင္းက ေနာင္တရစရာ
အျဖစ္ အပ်က္ေတြကို သတိျပဳမိေစဖို႔၊ သင္ခန္းစာယူႏုိင္ဖို႔
ျပန္လည္႐ုိက္ ကူးပုံေဖာ္ထားၾကတဲ့ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ ကားေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိ ၾကသလို လူ႔အဖဲြ႕အစည္းအတြင္း က အမုန္းတရားေတြ၊ ခဲြျခားဆက္ ဆံမႈေတြ ပေပ်ာက္ၿပီး လူသား ခ်င္းစာနာမႈေတြ ထြန္းကားလာ ေအာင္ ႐ုိက္ကူးခဲ့ၾကတဲ့ နာမည္ ေက်ာ္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြ လည္း အမ်ားအျပား ရွိၾကပါ တယ္။ ဆုိရရင္ေတာ့
႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ ကားေတြဟာ ေဖ်ာ္ေျဖေရးနဲ႔ အႏု ပညာသက္သက္သာ မဟုတ္ဘဲ အႏုပညာကို အသုံးျပဳၿပီး လူ႔အ ဖဲြ႕အစည္းကို တည္ေဆာက္တဲ့ အရာတစ္ခုအျဖစ္ပါ အေရးပါ တယ္လုိ႔ ယူဆႏုိင္ပါတယ္။
၂၀၁၆ ေလာက္အတြင္းမွာ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြဟာ ‘ေပါကားမ်ားရပ္’ဆုိတဲ့ လႈပ္ရွား မႈနဲ႔အတူ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ ေလာင္ ေ၀ဖန္ခံခဲ့ရပါတယ္။ တကယ္တမ္းလည္းပဲ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား အမ်ားစုဟာ အ႐ိုးစြဲေနတဲ့ ျပက္လံုးေတြနဲ႔ ဟာသဇာတ္ကားေတြသာ အမ်ားအျပားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ စိတ္အပန္းေျဖလိုသူေတြ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ဖို႔ ႐ိုက္ကူးၾကတဲ့ ဟာသဇာတ္ကားေတြကလည္း ႐ိုက္သမွ် ျပည္တြင္းမွာ ေအာင္ျမင္မႈရခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ဖက္မွာေတာ့ ဇာတ္လမ္းေတြက ႐ိုးအီၿပီး အခါခါထပ္ေနတာ၊ ႐ိုက္ကူးခ်ိန္ နည္းနည္းနဲ႔ ဖန္တီးထားတာေၾကာင့္ အရည္အေသြး ပိုင္းဆိုင္ရာ အားနည္းေနတာေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။
ဒါတင္မက ေသးပါဘူး။ ဟာသဇာတ္ကားေတြဟာ လိင္စိတ္ကြဲျပားသူေတြကို ေလွာင္ေျပာင္ဟာသ လုပ္ၾကတာ၊ အသားအေရာင္နဲ႔ ဘာသာစကားေတြအေပၚ ေလွာင္ေျပာင္ဟာသ လုပ္ၾကတာ အမ်ားအျပား ပါ၀င္ေနခဲ့ၿပီး ဒါဟာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ၊ မတူကြဲျပားမႈေတြကို ေလွာင္ေျပာင္ႏွိမ္ခ်တတ္ဖို႔
သင္ၾကားေပးေန သလိုေတာင္ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။
ဒီဘက္ႏွစ္ ၂၀၁၇ နဲ႔ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ကာလအပိုင္းအျခားအတြင္း ဟာ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားေတြ ရဲ႕ လႈပ္ခတ္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျမင္ေတြ႕လာရတဲ့ အခ်ိန္တစ္ခုလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ႐ိုးအီေနတဲ့ ဇာတ္လမ္း၊ ဇာတ္ကြက္ေတြ၊ သ႐ုပ္ေဆာင္ ဟန္ပန္ေတြကို ျငင္းပယ္ၿပီး အသစ္ကို ဖန္တီးလိုၾကတဲ့ လူငယ္ေတြ၊ဒါ႐ိုက္တာေတြ ေပၚထြက္လာျခင္းနဲ႔အတူ ျမန္မာ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြနဲ႔ ၾကည့္႐ႈသူေတြၾကား ထဲမွာ အရည္အေသြးဆိုတဲ့ က႑တစ္ခု ေပၚထြက္လာခဲ့ ပါေတာ့တယ္။ ေဖ်ာ္ေျဖေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚ ကေနပဲ အႏုပညာဖန္တီးမႈကို အသစ္ျဖစ္ေစမယ့္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြ ေပၚထြက္ခဲ့သလို ပရိသတ္ေတြ အသိအမွတ္ျပဳ အားေပးသံေတြလည္း က်ယ္ေလာင္ လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ လူငယ္ဒါ႐ိုက္တာေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ဒါ႐ိုက္တာ ခရစ္(စ)တီးနားခီရဲ႕ ‘မုျဒာရဲ႕ေခၚသံ’ နဲ႔ ‘ဥပါယ္တံမ်ဥ္’၊ ဒါ႐ိုက္တာ ထူးပိုင္ေဇာ္ဦးရဲ႕ ‘ည’၊ ဒါ႐ိုက္တာ အာကာရဲ႕ ‘ဒုဌ၀တီကိုလြန္၍’စတဲ့ ဇာတ္ကားေတြက စလို႔ ဒါ႐ိုက္တာဏႀကီးရဲ႕ ‘မီ’စတဲ့ ဇာတ္ကားေတြဟာ ျမန္မာ႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားေတြရဲ႕ အရည္အေသြးပိုင္းနဲ႔ အႏုပညာဖန္တီးမႈကို ေခါင္းေလာင္းထိုးလိုက္တဲ့ ဇာတ္ကားေတြအျဖစ္ လႈပ္လႈပ္ခတ္ခတ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီအခ်ိန္ကာလေတြ မတိုင္ခင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္၀န္းက်င္
တုန္းေလာက္ကေတာ့ ဆာတိုရီ ထုတ္လုပ္ေရးက ႐ိုက္ကူးခဲ့တဲ့ ဗီဒီယိုဇာတ္ကား​ေတြဟာ အႏုပညာအသစ္ ဖန္တီးမႈေတြနဲ႔ ဗီဒီယိုေလာကကို ထိုးေဖာက္ခဲ့ဖူးေပမယ့္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြ အေနနဲ႔ေတာ့ ေပၚထြက္လာတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။
ဒီေဆာင္းပါးအတြင္းမွာ ျမန္မာ႐ုပ္ရွင္ေလာကရဲ႕
အေရြ႕ေကာက္ေၾကာင္း အခ်ဳိ႕ကို ေဖာ္ျပခဲ့တာက ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္
ဇာတ္ကားေတြရဲ႕ ဦးတည္မႈ အေျခအေနေတြကို တီးေခါက္မိႏိုင္ဖို႔
ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားအမ်ားစုမွာ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာစကားနဲ႔ လိင္၊ အသားအေရာင္၊ အဆင့္အတန္းေတြကို
ခြဲျခားဆက္ဆံတတ္ တဲ့ အမူအက်င့္ေတြ၊ သင္ၾကားတဲ့
ပံုသဏၭာန္ေတြ ပါ၀င္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ဖက္မွာ
လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အတြင္းက ျပႆနာေတြကို နားလည္လာဖို႔
အ႐ိုးစြဲေနတ့ဲ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ပေပ်ာက္ဖို႔၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈေတြ ျဖစ္တည္လာေစဖို႔၊ စစ္ပြဲနဲ႔ ပဋိပကၡေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစဖို႔ ဖန္တီးတဲ့ အေျခအေနကို ဦးတည္ေနတာ မရွိခ့ဲပါဘူး။ ျပည္တြင္းစစ္ကို ဖန္တီးတဲ့ဇာတ္ကားေတြမွာ ဆိုရင္လည္း အျခားတစ္ဖက္ကို ဗီလိန္အျဖစ္ပံုေဖာ္ၿပီး ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ ဖို႔ ခက္ခဲသြားတဲ့
ဇာတ္လမ္းဇာတ္ကြက္ေတြကို ပံုေဖာ္ခဲ့တာမ်ဳိး ေတာင္
ရွိခဲ့ပါေသးတယ္။
ဒီဘက္ႏွစ္ပိုင္းအတြင္းမွာ ပရိသတ္ေတြ ၾကား လႈပ္လႈပ္ခတ္ခတ္ျဖစ္တဲ့ ဇာတ္ကားေတြထဲမွာ ဆိုရင္လည္း မုုျဒာေခၚသံ ဇာတ္ကား
တစ္ကား ေလာက္ကသာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်း မႈနဲ႔ အစဥ္အလာကို
ကမၻာမွာ ခ်ျပခ်င္တဲ့ စိတ္ဆႏၵမ်ိဳးကို ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရတဲ့
ဇာတ္ကားအျဖစ္မင္ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။
အႏုပညာဟာ အႏုပညာဖန္တီးမႈ​သက္သက္အတြက္လား၊
​​အႏုပညာဟာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြက္လားဆိုတာက
​ေခတ္အဆက္ဆက္ တည္ရွိခဲ့တဲ့ ျငင္းခုံမႈတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြဟာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ
လႊမ္းမိုးမႈႀကီးမားတဲ့ အရာတစ္ခုျဖစ္တဲ့ အတြက္
႐ုပ္ရွင္အႏုပညာ ဖန္တီးမႈတိုင္းမွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းဆိုတာ ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ လိုအပ္ေနတာ အမွန္ပါပဲ။
ကမၻာေပၚမွာ လူသားခ်င္းစာနာမႈကို ျဖစ္တည္လာေစမယ့္ နာမည္ေက်ာ္ ဇာတ္ကားေတြ၊ စစ္ပြဲနဲ႔ ပဋိပကၡေတြ ေနာက္ထပ္ျဖစ္ေပၚ မလာရေအာင္ ဖန္တီးပံုေဖာ္ထား တဲ့ နာမည္ေက်ာ္ဇာတ္ကားေတြ အမ်ားျပားရွိခဲ့ပါတယ္။ ရ၀မ္ဒါႏိုင္ငံရဲ႕ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္မႈကို ပံုေဖာ္ထားတဲ့ Hotel Rwanda ဇာတ္ကား၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ကို ႏွလံုးသားထဲအထိ ထိုးေဖာက္ေစႏုိင္တဲ့ Beyond Border
ဇာတ္ကား၊ စစ္ပြဲၾကားက ေမတၱာတရား ကို ေဖာ္ၫႊန္းျပႏိုင္တဲ့ Hack Saw ဇာတ္ကား၊ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံရဲ႕
အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးမွာ အမွန္တရားနဲ႔ ထိခိုက္နစ္နာသူ
​ေတြအ​​ေပၚျပန္လည္စာနာေပးမႈကိုပံုေဖာ္ထားတဲ့ Forgiven
ဇာတ္ကား စတဲ့ ဇာတ္ကားေတြအျပင္ လူမ်ဳိးေရး ခြဲျခားမႈေတြရဲ႕
အက်ိဳးအျပစ္ေတြကို ျမင္လာဖို႔၊ ခံစားႏိုင္လာဖို႔နဲ႔
အသားအေရာင္ ခြဲျခားမႈေတြထပ္ျဖစ္မလာေစဖို႔
ဖန္တီးပံုေဖာ္ၾကတဲ့ နာမည္ေက်ာ္ျဖစ္ရပ္မွန္ ဇာတ္ကားေတြဟာ
စံနမူနာယူစရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းက လြဲမွားေနတဲ့ အေတြးအေခၚေတြ ကို ရဲရဲတင္းတင္း ေျပာင္းလဲဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ ေဘာလိ၀ုဒ္ ဇာတ္ကားေတြဟာ သတိျပဳစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ ရင့္က်က္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္ေပမယ့္ အိႏိၵယလူ႔အဖြဲ႕အစည္းကေတာ့ အယူ၀ါဒမ်ဳိးစံုနဲ႔ ေရွး႐ိုးစြဲ အယူအဆေတြ
ႀကီးႀကီးမားမား ရွိေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ိဳးလို႔ ျမင္ၾကေလ့ ရွိပါတယ္။ အိႏိၵယလူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အေတြးအေခၚ အယူအဆေတြကို ရဲရဲတင္းတင္းပဲ ေျပာင္းလဲဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ ေဘာလိ၀ုဒ္နာမည္ေက်ာ္ ဇာတ္ကားေတြ လည္း အမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။ ဘာသာေရး အယူသီးမႈေတြကို ေမးခြန္းထုတ္ထားတဲ့ PK ဇာတ္ကား၊ ပညာေရးစနစ္နဲ႔ လူငယ္ေတြရဲ႕ အိပ္မက္ေတြကို တန္ဖိုးထားဖို႔ ေထာက္ျပထားတဲ့ 3 adios ဇာတ္ကား၊ ဓေလ့ထံုတမ္း အစဥ္အလာေတြနဲ႔ က်ား၊မ ခြဲျခားမႈေတြရဲ႕ လြဲေခ်ာ္မႈေတြကို ေထာက္ျပထားတဲ့ Water ဇာတ္ကား၊ ေနာက္ က်ား၊မခြဲျခားမႈေတြကိုပဲ ေမးခြန္းထုတ္ထားတဲ့ PINK ဇာတ္ကား၊ အိႏိၵယနဲ႔ပါကစၥတန္ ၂ ႏိုင္ငံၾကားက အမုန္းတရားနဲ႔ ေမတၱာတရားကို ပံုေဖာ္ျပထားတဲ့ Bajrangi Bhaijaan ဇာတ္ကား၊ ဖို၀ါဒလြန္ကဲမႈနဲ႔ အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို သတိျပဳေစႏိုင္တဲ့ Secret Superstarဇာတ္ကား စသည္ျဖင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ လြဲေခ်ာ္ေနတဲ့ အယူအဆေတြကို ေထာက္ျပထားတာ၊ မတူကြဲျပားမႈေတြၾကား လူသားခ်င္းစာနာဖို႔၊ ေလးစားတတ္ဖို႔ ေထာက္ျပထားတဲ့ ေဘာလိ၀ုဒ္ဇာတ္ကား ေတြ အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။ ဇာတ္ကားအမ်ားစုဟာ ျမင့္မားလွတဲ့ နည္းပညာအကူအညီ ယူထားတဲ့ ဇာတ္ကားေတြ မရွိသေလာက္ပါပဲ။ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကား ေတြကို ဖန္တီးသူေတြရဲ႕ အေတြးအေခၚ ပြင့္လင္းမႈ၊ ရင့္က်က္မႈနဲ႔ အႏုပညာဖန္တီးႏိုင္မႈေတြကသာ အေရးပါခဲ့တဲ့ ဇာတ္ကားေတြ
ျဖစ္ပါတယ္။
ေဟာလိ၀ုဒ္၊ ေဘာလိ၀ုဒ္ဇာတ္ကားေတြန႔ဲ ယွဥ္လာခဲ့ရင္ျမန္မာ႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားေတြအေနနဲ႔ ဖန္တီးမႈန႔ဲ နည္းပညာပိုင္းအရ အမီလိုက္ႏိုင္ဖို႔ ခဲယဥ္းတယ္ဆိုေပမယ့္ အေတြးအေခၚ ခံယူခ်က္နဲ႔
အႏုပညာဖန္တီးမႈေတြကေတာ့ စိတ္ေစတနာနဲ႔ စံႏႈန္းေတြကို
အေလးထားမႈရွိမယ္ဆိုရင္ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့အရာေတြပါ။
ဒီကေန႔ ျမန္မာ့လူ႔ အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရးဆိုင္ရာ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈနဲ႔ အမုန္းတရား ေတြ ကို အေျခခံတဲ့ ပဋိပကၡေတြကို ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္လို ဆိုရွယ္နက္၀ပ္ခ္ေတြမွာ အမုန္းစကားေျပာ ဆိုမႈေတြကို ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ အေျခအေနလည္း ရွိလို႔ေနပါတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေတြ ေၾကာင့္ ထိခိုက္နစ္နာေနရတဲ့ သူေတြလည္း အမ်ားအျပားရွိေနခဲ့ ၿပီး၊ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖို႔ ဆိုတာက လမ္းခရီး တစ္၀က္မွာပဲရွိေနပါေသးတယ္။ ဒီလိုအေျခအ ေနမ်ိဳးမွာ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းအတြင္းမွာ ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုေနတဲ့အေတြးအေခၚ အမူအက်င့္ေတြ ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈနဲ႔ မတူကြဲျပားမႈေတြအေပၚ သဟဇာတျဖစ္လာဖို႔ဆိုတာက လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ လႊမ္းမိုးမႈႀကီးမားတဲ့ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားေတြကလည္း အေရးပါေနတာ အမွန္ပါပဲ။
ျမန္မာ့လူ႔ အဖြဲ႕အစည္းအ တြင္းမွာ အမုန္းတရားနဲ႔ အမုန္းစကားေတြ မေျပာၾကဖို႔၊ မတူကြဲျပားမႈေတြကို နားလည္ႏိုင္ဖို႔၊ စစ္ပြဲေတြရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ေတြကို ခံစားလာႏိုင္ဖို႔ ဖန္တီးပံုေဖာ္ၾကတဲ့ စာေပေတြ၊ ကဗ်ာနဲ႔ ဂီတေတးသီခ်င္းေတြ ထြက္ရွိခဲ့တာ ရွိေပမယ့္ ပင္မေရစီးေၾကာင္းထဲက ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြမွာ ျမင္ေတြ႕ရျခင္းေတာ့ မရွိႏိုင္ေသးပါဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရး ႐ုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ေတြမွာ ၀င္
ေရာက္ျပသၾကတဲ့ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္၊ ဇာတ္လမ္းတို စသည္ျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြ၊ စံႏႈန္းေတြ ဖန္တီးၾကတဲ့ ဇာတ္ကားေတြရွိေပမယ့္ ဒါေတြက ပင္မေရစီးေၾကာင္းအတြင္းက ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြ မဟုတ္သလို အမ်ားျပည္သူကို ပ်ံ႕ႏွံ႕ႏိုင္ဖို႔က
လည္း အခက္အခဲေတြ ရွိေနဆဲပါ။
႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားတစ္ကား ဖန္တီးဖို႔ ဆိုတာဟာ လူအင္အား၊ေငြအင္အားနဲ႔ နည္းပညာ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနတယ္ဆိုတာ မွန္ေပမယ့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ လႊမ္းမိုးမႈရွိတဲ့ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို အသံုးခ်ၿပီး တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရး၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ စံႏႈန္းေတြ တည္ေဆာက္ေရးအထိ ရည္မွန္းသင့္တာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ အကယ္ဒမီေပးပြဲက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းအတြင္းမွာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ တည္ေဆာက္ေရးမွာ ႐ုပ္ရွင္ေလာကသားေတြက ပံ့ပိုးကူညီေပးၾကဖို႔ ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ တည္ေဆာက္ေရးကို ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြနဲ႔ ပံ့ပိုးကူညီေပးေရးဆိုတာက ပါတီတစ္ခုရဲ႕မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရး လုပ္ေဆာင္တာ၊ မဲဆြယ္ ဇာတ္လမ္း႐ိုက္ကူး တာထက္ပိုၿပီး သာလြန္တဲ့ အႏွစ္သာရတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရ စီ တည္ေဆာက္တယ္ဆိုတာမွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းေတြ၊ အမူအက်င့္ ေတြ နားလည္လက္ခံလာဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီတန္ဖိုးစံႏႈန္းေတြကို အေလးထားလာဖို႔ တည္ေဆာက္ရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆိုရရင္ေတာ့ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္း အေပၚ လႊမ္းမိုးႏိုင္တဲ့ အခန္းက႑မွာ ေနရာယူထားၿပီး ဖန္တီးသူေတြကိုယ္တိုင္နဲ႔ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြ ဟာ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ အမူအက်င့္နဲ႔ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔မွာ လည္ပတ္ေနသလား၊ ဒီလိုမွမဟုတ္ဘဲ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းက လြဲမွားေနတဲ့ အေတြးအေခၚ အမူအက်င့္ေတြကို ရဲရဲေထာက္ျပၿပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈေတြ၊ မတူကြဲျပားမႈေတြအေပၚ သေဘာထားႀကီးမႈေတြ၊ ေမတၱာတရားေတြ ျဖစ္တည္လာဖို႔ ဦးတည္ေနသလားဆိုတာ ျပန္လည္သံုးသပ္ရမယ့္ အခ်ိန္တစ္ခုကို ေရာက္ရွိေနပါၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ ဟာ ဖန္တီးမႈအသစ္ေတြကို ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကတဲ့ ပရိသတ္မ်ားနဲ႔အ တူ ပံုသဏၭာန္အေဟာင္း၊ အေတြးအေခၚ အေဟာင္းမ်ားကေန ႐ုန္းထြက္ႏိုင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခု ေပၚကို ေရာက္ရွိလာၿပီလို႔ ယူဆ ႏိုင္တာေၾကာင့္ပါပဲ။ ။

Saturday, December 1, 2018

• ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အယူအဆ အေရြ႔


မွဴးသစ္
သတင္းမီဒီယာနဲ႔ ဆိုရွယ္မီဒီယာရဲ႕ အားျပိဳင္မႈကို ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံက စိတ္၀င္စားတယ္ဆိုတဲ့ မွတ္ခ်က္အေပၚမွာ ေဆြးေႏြးစရာ အေတာ္မ်ားမ်ားရွိလာပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္လို႔ တစ္ခ်ိန္က ညႊန္းဆိုခံခဲ့ရတဲဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို ဘယ္လို မ်ားရႈျမင္ေနသလဲဆိုတာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာတစ္ခုပါ။
• ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သတင္းမီဒီယာ
တစ္ခ်ိန္က သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို ေလးေလးနက္နက္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအျပီး NLD ပါတီ အာဏာရျပီးေနာက္ပိုင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံျဖစ္ျပီးေနာက္ပိုင္းမွာ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ တစ္စတစ္စေ၀းကြာလို႔လာပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာေတြအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အထင္လြဲေနသလားဆိုတဲ့ ယူဆမႈေတြလည္း ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ဘယ္အရာေတြေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သတင္းမီဒီယာေတြကို အထင္လြဲေနသလဲဆိုတာ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္က ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းလြန္းခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႔ ႏိုင္ငံခရီးလမ္းမွာ အတူတကြေလ်ာက္လွမ္းခဲ့ၾကတဲ့ အထင္က သတင္းစာသမားၾကီးေတြ၊ စာေပသမားၾကီးေတြ မ်ားစြာရွိခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ဒီမိုကေရစီ တိုက္ပြဲအတြင္းမွာလည္း သတင္းစာသမားေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ဘက္ကေန ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အတူ ရပ္တည္ခဲ့ၾကတာက ျပန္ေျပာေနစရာမလိုေတာ့တဲ့ သမိုင္းေတြပါ။ စစ္အာဏာရွင္ေရးဆြဲထားတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအျပီးမွေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္ကာလမွာလည္း အေတာ္အတန္အသင့္ လြတ္လပ္ခြင့္ရလာတဲ့ သတင္းဂ်ာနယ္ေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာဖံုးေတြမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ပံုရိပ္ေတြနဲ႔ လႈပ္ရွားမႈေတြသာ လြင့္ပ်ံလို႔ေနပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာေတာ့ လူထုစိတ္၀င္စားျပီး ခ်စ္ခင္တဲ့သူမ်ားတဲ့ ပံုရိပ္ကို အသံုးျပဳျပီး ဂ်ာနယ္ေရာင္းေကာင္းဖို႔ လုပ္ေဆာင္ၾကတာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာေကာင္းေျပာႏိုင္ေပမယ့္ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲတစ္ခု ေအာင္ျမင္ေစလို႔တဲ့ တြန္းအားေတြလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ခ့ဲတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီဟာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္မယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေၾကြးေၾကာ္ခ်က္နဲ႔အတူ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ယွဥ္ျပိဳင္ျပီး လႊတ္ေတာ္အတြင္းကို ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္နဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြၾကားက ထိေတြ႔မႈ အျပန္အလွန္နားလည္မႈေတြ တည္ရွိေနဆဲပါပဲ။ ရန္ကုန္ေရြဂုံတိုင္ရံုးခ်ဳပ္နဲ႔ ျခံအမွတ္(၅၄)မွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲေတြလုပ္တယ္။ ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္မွာ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ေတြ႔တယ္၊ မၾကာခဏ အတူတကြ လဘက္ရည္၀ိုင္းေသာက္ၾကရင္း သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ ေမးျမန္းမႈေတြကို ေျဖၾကားေပးရင္း သတင္းမီဒီယာေတြကတဆင့္
ျပည္သူကိုစကားေတြပါးတယ္
• ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သတင္းမီီဒီယာ ေ၀းကြာလာမႈ
အစိုးရျဖစ္ျပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြဟာ တစ္စတစ္စ ေ၀းကြာလာခဲ့တာ အမွန္ပါပဲ။တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေရးပါတဲ့ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတတို႔ဟာ အစိုးရသက္တမ္းအတြင္းမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲရယ္လို႔ တစ္ၾကိမ္မွ
လုပ္ေဆာင္တာမ်ိဳးမရွိခဲ့ပါဘူး။ ၾကီးေလးတဲ့တိုင္းျပည္တာ၀န္
​ေတြၾကားမွာ မအားလပ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ သိေပမယ့္ သတင္းမီဒီယာေတြကတဆင့္ ျပည္သူေတြအသိေပးတာ၊ ျပည္သူၾကားက ထိခိုက္နစ္နာမႈေတြ၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းျဖစ္ပ်က္ေနမႈကို သိရွိေအာင္လုပ္တာ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ ေမးခြန္းေတြကို ေျဖၾကားတာဆိုတာေတြကလည္း အေရးပါတဲ့ လုပ္ငန္းတာ၀န္ေတြလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ မၾကာခဏ ျပႆနာတက္ေနတဲ့ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္ေတာင္မွ အိမ္ျဖဴေတာ္သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲရယ္လို႔ ရွိပါတယ္။ တစ္ဖက္ကေန ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတ့ာ အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြ မူ၀ါဒေတြကို အစိုးရပိုင္းသတင္းစာေတြ၊ မီဒီယာေတြကေန တဆင့္ အသိေပးမယ္။ ဆိုရွယ္နက္၀ပ္ေတြကေန ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ ထုတ္ေပးမယ္။ သမၼတရံုးကေန ဦးေဇာ္ေဌးက သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္ေပးမယ္ဆိုတာေလာက္နဲ႔ ယူဆခ်က္မ်ိဳးလည္း ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရပိုင္မီဒီယာေတြဟာ အစိုးရဲ႕ အာေဘာ္ကိုျဖန္႔ခ်ိရတဲ့ ၀ါဒျဖန္႔မီဒီယာတစ္ခုသာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြထိခိုက္နစ္နာမႈေတြ၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို စံုစမ္းေထာက္လွမ္းျပီး ေမးခြန္းထုတ္တာမ်ိဳးကို အစိုးရပိုင္မီဒီယာေတြက လုပ္ေဆာင္ေလ့မရွိၾကပါဘူး။ အစိုးရရဲ႕ မူ၀ါဒပိုင္းဆိုင္ရာ ကတိက၀တ္ေတြ မေဖၚေဆာင္တာ အားနည္းတာေတြရွိလာရင္ သတင္းမီဒီယာေတြက ေမးခြန္းထုတ္ေထာက္ျပၾကတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ိဳးဟာ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ အစိုးရပိုင္မီဒီယာေတြကေန အသိေပးတာ၊ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြကတဆင့္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ မူ၀ါဒေတြ ေျပာျပတာဟာ တစ္လမ္းသြားတဲ့နည္းလမ္းပါပဲ။ တစ္လမ္းသြားနည္းလမ္းဟာ ဒီမိုကေရစီအေလ့အထမဟုတ္ဘဲ အာဏာရွင္အေလ့အထတစ္ခုသာျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သိရွိျပီးျဖစ္တယ္ဆိုတာ ေျပာဖို႔ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ဒီလိုဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို လ်စ္လ်ဴရႈထားတဲ့သဖြယ္ ျဖစ္ေနသလဲဆိုတာ စဥ္းစားစရာျဖစ္လာပါတယ္။
ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းခံေတြကို စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအျခခံဥပေဒေအာက္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ NLD အစိုးရဟာ အေရးပါတဲ့ အာဏာေတြအားလံုးကို မရယူထားႏုိင္ပါဘူး။ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ စစ္တပ္နဲ႔ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေနရတဲ့ အက်ပ္အတည္း၊ ၂၀၀၈ ေၾကာင့္ ျဖစ္ေနတဲ့ အက်ပ္အတည္းေတြကို ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုအခ်ိဳ႔အပါအ၀င္ သတင္းမီဒီယာေတြက နားလည္မႈ မေပးဘူးဆိုတဲ့ အျမင္ရွိေကာင္းရွိေနႏိုင္ျပီး ဒါကလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အေၾကာင္းအရင္း တစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ရခိုင္နယ္စပ္က ျပႆနာမ်ားန႔ဲ ႏိုင္ငံတကာဖိအားျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္နယ္စပ္ျပႆနာကို အေျခခံျပီး ၾကံဳေတြ႔လာရတဲ့ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေတြဟာ သတင္းမီဒီယာေတြေၾကာင့္ ပိုျပီး ဆိုးရြားလာခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ထင္ျမင္မႈလည္း ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရးတန္ဖိုးစံႏူန္းနဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးအယူ၀ါဒၾကားမွာ ေမးခြန္းထုတ္ခံရမႈေတြမွာ သတင္းမီဒီယာေတြ ရပ္တည္မႈကို နားမလည္ႏိုင္ျဖစ္လာတာလည္း ပါ၀င္ႏိုင္ပါတယ္။ ရိုက္တာသတင္းေထာက္ ၂ ေယာက္ ဖမ္းဆီးခံရမႈနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး NHK သတင္းဌာနကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ မွတ္ခ်က္ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဒီအေျခအေနက ေပၚလြင္ေနပါတယ္။ ဒီဘက္ႏွစ္ပိုင္းအတြင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္သာမက ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ငံလံုးအေနနဲ႔ပါ ႏိုင္ငံေတာ္ဖိအားေတြ ၾကီးၾကီးမားမားၾကံဳေတြ႔ေနရပါတယ္။ သမိုင္းတစ္ေလ်ာက္အၾကီးမားဆံုး ႏိုင္ငံတကာဖိအားလို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေရး သူရဲေကာင္းအျဖစ္သတ္မွတ္ခံထားရသူတစ္ေယာက္အျဖစ္ကေန မတရားမႈမွာ ႏူတ္ဆိတ္ေနသူအျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာက လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔အခ်ိဳ႔က ေ၀ဖန္တာ ေပးအပ္ထားတဲ့ ဆုေတြကို ျပန္သိမ္းတာ စတဲ့ အေျခအေနကို ၾကံဳေတြ႔လာရပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမ်ိဳးမွာ သတင္းမီဒီယာေတြက သူနဲ႔အတူ မရပ္တည္ဘဲ ဖိအားေတြၾကံဳရေစဖို႔ ပိုမိုတြန္းအားေတြ ျဖစ္ေစေနတယ္လို႔ ထင္ျမင္ေကာင္းထင္ျမင္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတစ္ခ်က္က လူထုေထာက္ခံမႈပါ လူထုေထာက္ခံမႈရွိေနသ၍ မီဒီယာရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ မလိုအပ္ဘူး မီဒီယာေတြဟာ NLD ပါတီနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေလာက္ လူထုေထာက္ခံမႈမရွိဘူး၊ ကိုယ္စားျပဳမႈ မရွိဘူးလို႔ ယူဆေနႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သတင္းစာပညာဆိုတာ လူထုေထာက္ခံမႈနဲ႔ရွင္သန္တာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ အမွန္တရားေပၚမွာ ရပ္တည္တာသာျဖစ္ပါတယ္။
• သတင္းစာပညာနဲ႔ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ
ရိုက္တာသတင္းဌာနက ရခိုင္နယ္စပ္ျပႆနာအတြင္းက ျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို ေဖၚထုတ္ေရးသားတာနဲ႔ပတ္သက္ျပီး အမ်ိဳးသားေရး အယူ၀ါဒေအာက္ကေန သတင္းမီဒီယာေတြကို ရန္သူသဖြယ္ တံု႔ျပန္တာေတြ ၾကံဳေတြ႔လာၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္ပသတင္းမီဒီယာေတြဟာ ဘက္လိုက္ေဖၚျပတယ္ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္ေတြ၊ အမ်ိဳးသားေရးအေၾကာက္တရားနဲ႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံက မေခၚေ၀ၚေစလိုတဲ့ လူမ်ိဳးအမည္တစ္ခုကို သတ္မွတ္ေခၚဆိုၾကတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္ဆြဲေျပာဆိုမႈေတြ မ​ေက်မနပ္​မႈေတြဟာ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာ လႊမ္းမိုးလို႔ထားပါတယ္။ လူအစုလိုက္သတ္ျဖတ္မႈကို ေဖၚထုတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားျခင္းက တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္းေအာင္လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္တယ္၊ ႏိုင္ငံကို အက်ပ္အတည္းေတြ႔ေအာင္လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ၾကသလို သတင္းမီဒီယာေတြဟာ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအတြက္ သတင္းေရာင္းစားၾကတယ္ဆိုတ့ဲ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈေတြလည္း အားေကာင္းလာခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သတင္းစာပညာဆိုတာ အမွန္တရားကို ေဖၚထုတ္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္၊ အမွန္တရားကို ဖံုးကြယ္ဖို႔မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ သတင္းစာသမားဆိုတာ ဟုိဘက္ဒီဘက္ ဆိုတာေတြထက္ ​ရရွိတဲ့ အခ်က္အလက္မွန္ကန္မႈေတြေပၚမွာ ေရးသားၾကသူေတြျဖစ္တဲ့ အတြက္ တစ္ဖက္ရဲ႕ နစ္နာမႈေတြကို ျမင္ေတြ႔လာရင္ ေရးသားေဖၚျပရမယ့္ တာ၀န္ရွိေနပါတယ္။ လူမ်ိဳးအမည္နာမဆိုတာမွာလည္း သတင္းမီဒီယာေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရးတန္ဖိုးစံႏူန္းေတြအရ လူတစ္ေယာက္က ခံယူထားတဲ့ အမွတ္သရုပ္ကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ပိုင္ခြင့္မရွိပါဘူး။ ဒီအေပၚမွာ ရႈျမင္မႈေတြ မတူညီႏိုင္တာေၾကာင့္ပဲ သတင္းမီဒီယာေတြအေပၚ အျမင္ေစာင္းမႈ ျဖစ္လာတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
• ျမန္မာျပည္သူမ်ားနဲ႔ သတင္းမီဒီယာ
ဒီဘက္ႏွစ္ပိုင္းအတြင္းမွာ ေျပာဆိုမႈျမွင့္တက္လာတာကေတာ့ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ ၾသဇာက်ဆင္းလာတယ္၊လူေတြက မီဒီယာေတြကို မယံုၾကေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ ေျပာဆိုမႈေတြပါ။ ဒါဟာ တကယ္ပဲ ျဖစ္လာတာလား ဘယ္အေပၚမွာ အေျခတည္ေနပါသလဲ။ အေျခခံက်က် စဥ္းစားၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တကယ္ပဲ သတင္းမီဒီယာေတြအေပၚ လူေတြရဲ႕ မယံုၾကည္ ရန္လိုေ၀ဖန္မႈေတြဟာ ျမင့္တက္လာေနပါတယ္။ အေၾကာင္းအရင္းအားျဖင့္ လြဲမွားတဲ့ သတင္းေတြ တင္ဆက္မိတာေတြ ပါ၀င္ေနသလိုပဲ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ဘက္က ရပ္ရမယ့္အစား တစ္ဖက္ကေနရပ္တယ္၊ သူတို႔ သေဘာက်ခ်စ္ခင္တဲ့သူေတြကို ေ၀ဖန္တယ္ ေကာင္းေၾကာင္းသက္သက္ မေရးဘူးဆိုတဲ့ စိတ္ခံစားမႈေတြလည္း ပါ၀င္ေနပါတယ္။ မွားယြင္းေဖၚျပခဲ့မိရင္ အျပည့္အ၀ တာ၀န္ယူရမယ္လုပ္ငန္းစဥ္ေတြရွိေနတဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑ ေမွးမွိန္လာရင္ ၾသဇာက်ဆင္းလာရင္ သတင္းအမွားေတြနဲ႔ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈေတြက အားေကာင္းလာမွာ အမွန္ျဖစ္သလို လူေတြအေနနဲ႔ ဒါဟာ လုပ္ၾကံဖန္တီးထားတာေတြလား ၀ါဒျဖန္႔ထားတာေတြလား အမွန္တရားလားဆိုတာ ေ၀ခြဲရခက္ခဲလာႏိုင္ပါတယ္။ သတင္းစာသမားေတြရဲ႕ အလုပ္ဟာ လူၾကိဳက္မ်ားေအာင္ လုပ္ဖို႔မဟုတ္ဘူး အမွတ္တရားကို ရွာေဖြဖို႔နဲ႕ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြထံကေန အေျဖေတြထြက္လာဖို႔ စဥ္ဆက္မျပတ္ တြန္းအားေပးေနဖို႔ျဖစ္တယ္ လို႔ အေမရိကန္သတင္းစာဆရာမၾကီး ဟယ္လန္ေသာမတ္စ္က ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ ႏွစ္ျခိဳက္သေဘာက်သူေတြကိုေကာင္းေၾကာင္းေရးျပီး သူတို႔ရပ္တည္ထားတဲ့ တန္ဖိုးစံႏူန္းေတြ အတိုင္း ရပ္တည္ဖို႔ဆိုတာ သတင္းစာသမား​ေတြထံ
ကေန ေမွ်ာ္လင့္လို႔မရပါဘူး။ သတင္းစာပညာဆိုတာ အမွန္တရားကို ေဖၚထုတ္ေရးသားတာျဖစ္တဲ့အတြက္​ တခ်ိဳ႔ေသာ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ေရးသားေဖၚထုတ္မႈေတြဟာ လူၾကိဳက္မ်ားမႈမ်ားတဲ့ အမ်ိဳးသား​ေရး ဝါဒနဲ႔ထပ္တူက်ႏိုင္မွာ​​မဟုတ္ပါဘူး
-ပါတီႏိုင္ငံေရးနဲ႔ သတင္းမီဒီယာၾကားက ကြဲျပားျခားနားမႈ
အတိုက္အခံဘ၀မွာေတာ့ NLD ပါတီနဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြဟာ ဒီမိုကေရစီအေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတဲ့ ဘက္မွာ တစ္ဖက္တည္းရပ္တည္ခဲ့ၾကတဲ့ ပံုသ႑န္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ကြဲျပားျခားနားမႈကေတာ့ ပါတီႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက ႏိုင္ငံေရးအာဏာရယူလို႔မႈရွိခဲ့ျပီး သတင္းမီဒီယာေတြကေတာ့ အာဏာရယူေရးအတြက္ ရပ္တည္ခဲ့ၾကတာမဟုတ္ပါဘူး။ အာဏာဆိုတဲ့ ကိစၥရပ္ပါ၀င္လာတဲ့ အခါ မဲေပးမယ့္သူေတြအၾကိဳက္ အထူးသျဖင့္ လူအမ်ားစု သေဘာက်တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြ ေရြးခ်ယ္ေလ်ာက္လွမ္းရတယ္၊ လူအမ်ားမၾကိဳက္ႏိုင္မယ့္ မဲေတြဆံုးရႈံးရမယ့္အရာေတြကို ေရွာင္ရွားရတယ္ဆိုတာ သေဘာတရားအားျဖင့္ မွန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ခုဟာ မွန္ကန္တဲ့ မူ၀ါဒနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့ စံႏူန္းရပ္တည္မႈေတြကို ရွိေနဖို႔ လိုအပ္သလို အဲ့ဒီစံႏူန္းေတြဟာ ဘယ္လိုအေၾကာင္းေၾကာင့္နဲ႔မွ ေျပာင္းလဲမသြားသင့္ပါဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီဟာ တခ်ိန္က လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီစံႏူန္းေပၚမွာရပ္တည္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုခဲ့ၾကပါတယ္၊ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ အဲ့ဒီစံႏူန္းေတြက ေရြ႔လ်ားသြားခဲ့ျပီဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္မႈေတြဟာ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ျဖစ္လာခဲ့ပါျပီ။ ဒီလို ေ၀ဖန္မႈျဖစ္လာေစဖို႔ သတင္းမီဒီယာေတြက တြန္အားေပးေနတယ္လို႔ ယူဆလိုက္တာထက္ တကယ္ပဲ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူအခြင့္အေရးစံႏူန္းေတြက ေရြ႕လ်ားေနျပီလားဆိုတာကို သံုးသပ္ဖို႔လိုေနပါျပီ။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အခန္းက႑ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပါတီတစ္ခုရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ဆိုတာထက္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအျဖစ္ ကမၻာကေရာ ျမန္မာကပါ လက္ခံထားခဲ့ၾကပါတယ္။ ပါတီတစ္ခုရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ပါတီရဲ႕ အာဏာရရွိေရးနဲ႔ ပါတီရဲ႕ မူ၀ါဒေတြအေပၚမွာ ရပ္တည္ျပီး တစ္ႏိုင္ငံလံုးကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကေတာ့ အာဏာအေပၚမွာ မရပ္တည္ဘဲ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ လိုအပ္တဲ့ တန္ဖိုးစံႏူန္းေတြနဲ႔ အမွန္တရားေပၚမွာ ရဲရဲတင္းတင္းရပ္တည္ႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႔အရာေတြက လူအမ်ားၾကိဳက္ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မယ္၊ တစ္ခ်ိဳ႔အရာေတြက လူေတြအတြက္ ခါးသီးတဲ့ အရာျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မယ္ ဆိုေပမယ့္ အာဏာနဲ႔လူၾကိဳက္မ်ားကို မၾကည့္ဘဲ လုပ္ေဆာင္သင့္တဲ့အရာေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။
• ဒီမိုကေရစီနဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အခ်ိတ္အဆက္၊ သေဘာသဘာ၀မ်ား
၀ါရွင္တန္ပို႔စ္သတင္းစာၾကီးရဲ႕ ေဆာင္ပုဒ္တစ္ခုရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီေဆာင္ပုဒ္ကေတာ့ “အေမွာင္ေခတ္မွာ ဒီမိုကေရစီ ေသဆံုးတယ္” ဆိုတာပါ။ အေမွာင္ေခတ္ဆိုတာ ဘယ္လို အရာမ်ိဳးလဲ ေျပာရရင္က်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ ျပည္သူေတြဟာ နားမ်က္စိေတြ အပိတ္ခံထားရမယ္ လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖၚထုတ္ခြင့္မရွိဘူး တစ္လမ္းသြား၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈေအာက္မွာ ေနထိုင္ရမယ္ ကမၻာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ေ၀းကြာမယ္ စတဲ့ အေျခအေနေတြဟာ အေမွာင္ေခတ္ကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သတင္းစာေတြကေတာ့ အေမွာင္ေခတ္ကို ဆန္႔က်င္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရရဲ႕ အာနည္း​ခ်က္ေတြကို ေ၀ဖန္ေထာက္ျပမယ္၊ ေမးခြန္းထုတ္မယ္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာ ျဖစ္ေနတာေတြကို အမွန္အတိုင္းေဖၚျပမယ္၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ နစ္နာမႈေတြကို ေဖၚထုတ္မယ္ စတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ထဲက သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ဒီမိုကေရစီဆိုတဲ့ ယႏၱယားတစ္ခုလည္ပတ္ႏိုင္ဖို႔ အလုပ္လုပ္ေပးတဲ့ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစိတ္အပိုင္းဟာ မလိုအပ္ဘူးလို႔ ယူဆလာတာ၊ အဲ့ဒီ အစိတ္အပိုင္းေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို ေဘးဖယ္လို႔ရတယ္လို႔ ယူဆလာတာဟာ ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းစဥ္ကို ျငင္းပယ္ျပီး အေမွာင္ေခတ္ထဲက အာဏာရွင္အမူအက်င့္ေတြျဖစ္တည္လာတာပါပဲ။သမိုင္းသင္ခန္းစာေတြကိုၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္လည္း အာဏာရွင္ေတြဟာ သူတို႔ကို ေစာင့္ၾကည့္ထိန္းေက်ာင္းတာကို ျငင္းပယ္ျပီး သူတို႔ေကာင္းမယ္ထင္လို႔ လုပ္ေဆာင္တာေတြကုိ ေထာက္ခံဖို႔သာ လိုလားတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ပါဘူး။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေရးပါတဲ့ မ႑ိဳင္ေတြအားလံုးဟာ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႕ သဟဇာတရွိရွိ လည္ပတ္ရပါတယ္။
• ဆိုရွယ္မီဒီယာနဲ႔ Mainstream မီဒီယာမ်ား အားျပိဳင္မႈ
နည္းပညာေခတ္ၾကီးထဲမွာ ဒီျပႆနာဟာ ကမၻာတစ္ခုလံုးနဲ႔
ယွဥ္ျပီး ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာလို႔ေတာင္ဆိုရမွာပါ။ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း ၾသဇာၾကီးမားတဲ့ ပံုႏွိပ္မီဒီယာၾကီးေတာင္မွ
ဆိုရွယ္မီဒီယာေၾကာင့္ ၾကံဳေတြ႔လာရတဲ့ အခက္အခဲေတြကို ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ဆိုရွယ္နက္၀ပ္ေတြကို မီဒီယာပလက္ေဖါင္းတစ္ခုအျဖစ္အသံုးျပဳျပီး စာဖတ္သူေတြနဲ႔ ပိုမိုထိေတြ႔ႏိုင္ဖုိ႔ သတင္းေတြ
အခ်ိန္နဲ႔တေျပးညီ တင္ဆက္ေပးႏိုင္ဖို႔ ၾကိဳးစားလာရတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚမွာ အလြယ္တကူသတင္းအခ်က္အလက္ေတြရယူႏိုင္တယ္ ကိုယ္တိုင္ဖန္တီးႏိုင္တယ္ ထိေတြ႔ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အားသာခ်က္ေတြလည္း အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ သုေတသန မွတ္တမ္းတစ္ခုအရဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ၄၀ ရာခိုင္ႏူန္းေလာက္က ေဖ့စ္ဘုတ္ကေန သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ဖတ္ရႈတယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဘယ္ေလာက္ရာခိုင္ႏူန္းက ဆိုရွယ္မီဒီယာကေန သတင္းအခ်က္အလက္ရယူေနျပီး ဘယ္ေလာက္ရာခိုင္ႏူန္းက သတင္းစာဂ်ာနယ္ေတြကေန သတင္းအခ်က္အလက္ေတြရယူေနတယ္ဆိုတဲ့ သုေတသန အခ်က္အလက္ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ အေမရိကန္လိုႏိုင္ငံမ်ိဳးနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ယွဥ္လို႔မရတာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံဟာ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြ ခိုင္မာျပီးသားျဖစ္တယ္ ျပည္သူအမ်ားစုက Media Literacy ကို နားလည္ျပီးသားျဖစ္တယ္ နည္းပညာဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈကို အဆင့္ဆင့္ေက်ာ္ျဖတ္ျပီးသားျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနေတြကြာျခားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မီဒီယာအခန္းက႑တစ္ခုတည္း ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကို ခံေနရတာမဟုတ္ဘူး ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈဟာ ႏိုင္ငံေရး လူမ်ိဳးေရး ကစလို႔ လူတစ္ေယာက္ျခင္းစီရဲ႕ လူမႈဘ၀ေတြအထိ လႊမ္းမိုးမႈ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြ မ်ားစြာရွိပါတယ္။ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀အရ လူမႈကြန္ယက္ကို အေျခခံထားတာျဖစ္တဲ့ ဘယ္သူမဆို သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ျဖန္႔ေ၀ႏိုင္တယ္ အယူအဆေတြ ထုတ္ေဖၚႏိုင္တယ္ စတဲ့ အားသာခ်က္ေတြ ရွိသလို တစ္ဖက္မွာ တာ၀န္ယူမႈ တာ၀န္ခံမႈ မရွိႏိုင္တာ သတင္းအမွားေတြ ဖန္တီးျဖန္႔ေ၀ႏိုင္တာ ၊ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိႏိုင္တာ စတဲ့ အေျခအေနလည္း တပါတည္းရွိေနတာပါ။ ဥပမာေပးျပရရင္ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡေတြျဖစ္ဖို႔ ဆိုရွယ္မီဒီယာကို အသံုးျပဳျပီး သတင္းအမွားေတြ ၊ အမုန္းတရားေတြ ျဖန္႔ခ်ိတာရွိခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ နဲ႔ ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚ ဘယ္သူဘယ္၀ါက ျဖန္႔ခ်ိမွန္း မသိႏိုင္တဲ့ NLD ပါတီရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ အတုေတြထြက္ရွိလာတာမ်ိဳး ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။
Mainstream မီဒီယာေတြကေတာ့ ဒီအေျခအေနနဲ႔ကြာျခားပါတယ္။ သတင္းတစ္ပုဒ္ျဖစ္ျဖစ္၊ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ အယ္ဒီတာ အဆင့္ဆင့္ စီစစ္တည္းျဖတ္မႈနဲ႔ ေဖၚျပရတာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္စံုတစ္ရာမွားယြင္းမႈျဖစ္လာခဲ့ရင္လည္း တာ၀န္ယူတာ၀န္ခံရမယ့္သူေတြရွိရပါတယ္။ Mainstream မီဒီယာေတြကို လုပ္ကိုင္ေနသူေတြကလည္း လူပုဂိဳလ္မ်ားျဖစ္တဲ့ အမွားအယြင္းေတြရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရဘက္လိုက္မႈေတြ စီးပြားေရးအရ ကိုယ္က်ိဳးၾကည့္တာေတြ ရွိေကာင္းရွိေနႏိုင္ေပမယ့္ ဒါေတြအားလံုးအေပၚ တာ၀န္ခံထားရသူ ဘယ္သူဘယ္၀ါဆိုတာ ထင္ထင္ရွားရွိပါတယ္။ ဒါဟာ မီဒီယာတစ္ခုျခင္းစီအလိုက္ျပႆနာျဖစ္ျပီး မီဒီယာအင္စတီက်ဴးရွင္းတစ္ခုလံုးနဲ႔ ယွဥ္ျပီး ​ေကာက္ခ်က္ခ်ရမယ့္ ​​​​ကိစၥမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။
• ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အယူအဆ အေရြ႔
နည္းပညာေခတ္ၾကီးထဲမွာ ဆိုရွယ္မီဒီယာနဲ႔ Mainstream မီဒီယာ အားျပိဳင္မႈ ဘယ္သူအႏိုင္ရမလဲဆိုတာက စိတ္၀င္စားသင့္တဲ့ အရာတစ္ခုျဖစ္သလို ကမၻာတစ္ခုလံုးရဲ႕ ေမးခြန္းတစ္ခုပါ။ ဒီအေျခအေနကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သိခ်င္တယ္ဆိုတာ သဘာ၀က်ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆိုရွယ္မီဒီယာရဲ႕ ၾသဇာနဲ႔ Mainstream မီဒီယာေတြရဲ႕ ၾသဇာ အခန္းက႑ပိုင္းယွဥ္လာခဲ့ရင္ေတာ့ ဘယ္အရာရဲ႕ ၾသဇာၾကီးမားလာမႈက ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိေစႏိုင္မလဲဆိုတာကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္စားဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚမွာ NLD ကို ေထာက္ခံျပီး အျမဲတေစ ေကာင္းေၾကာင္းသာေရးသားေနသူေတြရွိသလို၊ တစ္ဖက္မွာ စစ္တပ္နဲ႔ ျပည္ခိုင္ျဖိဳးဘက္ကရပ္ျပီး NLD ကို တိုက္ခိုက္ေနသူေတြ၊ သတင္းအမွားနဲ႔ အမုန္းတရာျဖန္႔ ၀ါဒျဖန္႔ေနသူေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳး လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အျခမ္းႏွစ္ျခမ္းခြဲျပီး ဟိုဘက္မွာ ရပ္မလား ၊ ဒီဘက္မွာရပ္မလား၊ အနီလား အစိမ္းလားဆိုတဲ့ ေရြးခ်ယ္မႈပဲ ေပးမွာလား။ ဒါမွမဟုတ္ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို အေလးေပးျပီး ဘယ္အရာကေတာ့ အမွန္ ၊ ဘယ္အရာကေတာ့ အမွားဆိုတာ သံုးသပ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကို ဖန္တီးေပးမွာလားဆိုတာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္က မျဖစ္မေန စဥ္းစားေပးရမွာျဖစ္သလို ဒီမိုကေရစီအတြက္ လိုအပ္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို ျမွင့္တင္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီအေရးဆိုတာက တစ္ေယာက္တည္းေျပးျပီး ပန္း၀င္ႏိုင္တဲ့
မာရသြန္ေျပးပြဲေတြနဲ႔ မတူႏိုင္ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ၊ အခန္းက႑ေတြ တန္ဖိုးထားရမယ့္ စံႏူန္းေတြ မလြဲမေသြလိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေတြအားလံုးဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ေအာင္ျမင္တည္တံ့ဖို႔ အလုပ္အလုပ္ေပးေနတဲ့ အရာေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီရလာမွ
ဒါ​ေတြကို လုပ္​​ေဆာင္​မယ္ဆိုတဲ႕ ​စိတ္ကူးယဥ္မႈမ်ိဳး
စိတ္ကူးယဥ္လို႔မရႏိုင္ပါဘူး။
သတင္းမီဒီယာဆိုတာလည္း ဒီမိုကေရစီစနစ္ထဲက လိုအပ္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုပါပဲ။ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑က်ရံႈးတာကို ျမင္ခ်င္ေနတယ္ဆိုတာက တနည္းအားျဖင့္ ဒီမိုကေရစီကို ျငင္းပယ္တာပါပဲ။ အတူတကြေလ်ာက္လွမ္းရမယ့္ ခရီးမွာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုခုကို ျဖဳတ္ခ်ထားခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္မ်ိဳးရွိလာေနရင္ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီခရီးလမ္းကို ေလ်ာက္လွမ္းေနတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္မွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

Thursday, November 29, 2018

“အားကစားနဲ႔ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး”


The voice သတင္းစာ
မွဴးသစ္
အားကစားနဲ႔ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရးဆိုတာ အေပၚယံအားျဖင့္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဆက္စပ္မႈနည္းပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလို မတူကြဲျပားမႈနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံုတည္ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ စုစည္းညီညြတ္မႈဆိုတာ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑တစ္ခုအေနနဲ႔ ရွိေနပါတယ္။ မတူကြဲျပားမႈေတြၾကားမွာ ယံုၾကည္မႈေပ်ာက္ဆံုးတာေတြ၊ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ အျပန္အလွန္နားလည္မႈ နည္းပါးတာေတြ ရွိေနရင္ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးကို သြားဖို႔ လြယ္ကူႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးလို႔ ေျပာတဲ့အခါ ပညာရပ္ဆိုင္ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြအရ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးကို တည္ေဆာက္တာ၊ စံႏူန္းေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကိုတည္ေဆာက္တာ စသည္ျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးလို႔ ေျပာတဲ့အခါ ႏိုင္ငံေရး၊စီးပြားေရး သာမကဘဲ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြအတြင္းက ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို တည္ေဆာက္ရတာ၊ မတူကြဲျပားမႈၾကားက ဘံုရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ တူညီတဲ့တန္ဖိုးစံႏူန္းေတြကို တည္ေဆာက္ရတာ စသည္ျဖင့္ရွိၾကပါတယ္။ 

လက္ရွိ ႏိုင္ငံရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ကေတာ့ 
NLD ပါတီရဲ႕ ဦးစားေပးရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေရးျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုဖူးပါတယ္။ ဆိုရရင္ေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ျပီး က်န္တဲ့ က႑ေတြျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရး ဖြ႔႔႔ံျဖိဳးတိုးတက္ေရးေတြကို တပါတည္းလုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ဆိုတာ နားလည္နိုင္ပါတယ္။ 

ျငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ ေျပာတဲ့အခါ လက္နက္ကိုင္ထားတဲ့ၾကတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားထဲက ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈဆိုတာ ရွိသလိုပဲ လက္နက္မကိုင္ထားတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ 
အခန္းက႑ မတူကြဲျပားတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းက သဟဇာတျဖစ္မႈေတြကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔လိုပါတယ္။ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲေတြဟာ ႏွစ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းၾကား 
စားပြဲ၀ိုင္းေပၚမွာ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးအေျဖရွာျခင္းနည္းလမ္းနဲ႔ ေျဖရွင္းလို႔ရႏိုင္ေပမယ့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းက ျပႆနာေတြ ယံုၾကည္နားလည္လက္ခံထားတဲ့အယူအဆေတြကေတာ့ ေျဖရွင္းဖို႔ သိမ္ေမြ႔နက္နဲပါတယ္။

 ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွည္ၾကာခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းလက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ထိခိုက္နစ္နာခံစားခဲ့ရသူေတြရွိသလို တိုင္းရင္းသားေတြၾကားထဲမွ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး 
ယဥ္ေက်းမႈ ဘာသစကး ဆိုင္ရာ မတူကြဲျပားမႈေတြေပၚလိုက္ျပီး အျပန္အလွန္သေဘာထားေတြဟာ သဟဇာတျဖစ္ဖို႔ ခက္ခဲေနရဆဲပါပဲ။ စစ္အာဏာရွင္လက္ထက္ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈနဲ႔ အခြင့္အေရးေတြ ခြဲျခားသက္မွတ္ခံခဲ့ရျခင္းေတြကလည္း မတူကြဲျပားမႈေပါင္းစုံတည္ရွိေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္က သဟဇာတျဖစ္ေရး အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မ်ားစြာရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ 

ဒီကေန႔ အခ်ိန္ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ခရီးမွာ ေလ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္တာနဲ႔ 
အညီ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးေတြနဲ႔အတူ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးဆိုတဲ့ အရာေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနရတဲ့ အခ်ိန္တစ္ခုျဖစ္သလို အက်ပ္အတည္းေတြ 
စိန္ေခၚမႈေတြလည္း အမ်ားအျပားရွိေနပါတယ္။

ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးလို႔ ဆိုလိုက္တဲ့အခါ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံသားအားလံုးရဲ႕ ဘံုရည္မွန္းခ်က္ေတြနဲ႔ တူညီတဲ့ ခံယူမႈ တန္းတူညီမွ်တဲ့ အခြင့္အေရးရရွိမႈေတြကို 
စုစည္းႏိုင္ဖို႔ ညီညြတ္ေအာင္ ဖန္တီးပံုေဖၚႏိုင္မႈက အေရးပါလာပါတယ္။ ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ႏိုင္ငံေရးအရ ဖန္တီးေဖၚေဆာင္တာ၊ 
စီးပြားေရးအရ တည္ေဆာက္တာေတြအျပင္ စာေပ၊အႏုပညာ၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း ၊ 
အားကစား အဘက္ဘက္ကေန က႑မ်ိဳးစံုကေန ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးသြားမွသာ
ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ အခင္းအက်င္းေတြ ရရွိလာႏိုင္မယ္ဆိုတာ သတိျပဳဖို႔လိုပါတယ္။ 

အထူးသျဖင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ေျပာင္းလဲလိုက္ဖို႔ တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြ
အားလံုးၾကား တူညီတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ တူညီတဲ့ ခံယူမႈေတြ ျဖစ္လာဖို႔ဆိုတာ သိမ္ေမြ႔တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြလိုအပ္ပါတယ္။ ဆိုလိုခ်င္တာကေတာ့ မတူကြဲျပားတဲ့ အမွတ္သရုပ္ေတြ၊ 
ယဥ္ေက်းမႈေတြ ဘာသားစကားနဲ႔ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈေတြကို အသိအမွတ္ျပဳ 
တန္ဖိုးထားျပီး တို႔အားလံုးျမန္မာဆိုတဲ့ စိတ္အတြင္းပိုင္း ခံယူခ်က္မ်ိဳးျဖစ္တည္လာေရးပါပဲ။ 

ဒီေဆာင္းပါးရဲ႕ ေခါင္းစဥ္ကို ျပန္ေကာက္ရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အားကစားနည္းေတြကလည္း ႏိုင္ငံေရးတည္ေဆာက္ေရး(အထက္မွာဆိုခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံသားၾကားထဲ စုစည္းညီညြတ္တဲ့ 
ဘံုရည္မွန္းခ်က္၊ ဘံုခံယူခ်က္ေတြျဖစ္တည္လာေရး) အတြက္ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ အရာတစ္ခုပါပဲ။ 
အထူးသျဖင့္ အားကစားနည္းေတြထဲကမွ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူေတြ အားေပးမႈအမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ေဘာလံုးအားကစားနည္းက ပိုျပီးေတာ့မွ ထိေရာက္ႏိုင္တဲ့ အားကစားနည္းျဖစ္ပါတယ္။

ေဘာလံုးအားကစားနည္းနဲ႔ စုစည္းညီညြတ္မႈကို ရယူႏိုင္ေရးဆိုတာက  
ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးကိုကိုယ္ စားျပဳထားတဲ့ လက္ေရြးစင္အသင္းဟာ မတူကြဲျပားမႈေပါင္းစံုေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဘယ္ေလာက္ထိ ပံုေဖၚႏိုင္သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ထိ အေရာင္အေသြးစံုကို ကိုယ္စားျပဳေနသလဲ ဆိုတာေတြက အေရးၾကီးပါတယ္။ အဲ့ဒါအျပင္ အရာရာမွာ 
ေနာက္က်က်န္ေနခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုက ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ အႏိုင္ရျခင္းဆိုတဲ့ ခံစားမႈကို                     လိုခ်င္ၾကမွာ အမွန္ပါပဲ။ အဲ့ဒီျပည္သူေတြရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြက 
ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ တာ၀န္ရွိပါတယ္။

အားကစားနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံလံုး စုစည္းညီညြတ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံရဲ႕ သမၼတနယ္ဆင္မင္ဒဲလား လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာကို ျပန္လည္ရိုက္ကူးထားတဲ့ Invictus ဆိုတဲ့ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားထဲ အေၾကာင္းအရာကို ေဆာင္းပါးမွာ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးလိုပါတယ္။ ဒီဇာတ္ကားကေတာ့ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ နယ္ဆင္မင္ဒဲလား 
သမၼတတာ၀န္ စတင္ထမ္းေဆာင္လာတဲ့ အေျခအေနကို ရိုက္ကူးထားတဲ့ ဇာတ္ကားပါ။ 

နယ္ဆင္မင္ဒဲလားဟာ ေထာင္ထဲမွာ ၂၇ ႏွစ္ေလာက္ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံခဲ့ရျပီးတဲ့ေနာက္ 
၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ပါတယ္။ သူလြတ္ေျမာက္ျပီး ၄ ႏွစ္အၾကာမွာပဲ သူဟာ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး လူမည္းသမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ နယ္ဆင္မင္ဒဲလား သမၼတ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တဲ့ အခ်ိန္ဟာ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡေတြ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာေတြ ရႈပ္ေထြးေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲကာလတစ္ခုပါ။ အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မႈေတြ ေပ်ာက္ဆံုးျပီး တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ စိုးရိမ္စိတ္ေတြ သံသယေတြ ရွိေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာ စုစည္းညီညြတ္ေရး 
လုပ္ေဆာင္ဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ကူပါဘူး။ သမၼတ နယ္ဆင္မင္ဒဲလားက ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံသားအားလံုး လူျဖဴ လူမည္း မခြဲ တသားတည္းျဖစ္ေရးဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ကို အေကာင္ထည္ေဖၚတာမွာ ရပ္ဘီေဘာလံုးအားကစားနည္းကိုလည္း အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။

ရပ္ဘီအားကစားနည္းဆိုတာက ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံမွာ အေပၚယံလႊာက လူျဖဴ 
လူတန္းစားေတြ အမ်ားဆံုး ကစားၾကတဲ့ ကစားနည္းပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံ့လက္ေရြးစင္ရပ္ဘီေဘာလံုးအသင္းက လူျဖဴေတြခ်ည္းလိုလို ပါ၀င္ေနတဲ့ အသင္းျဖစ္ေနပါတယ္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ ရပ္ဘီကမၻာ့ဖလားျပိဳင္ပြဲကို ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံ အိမ္ရွင္အျဖစ္လက္ခံက်င္းပခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာပဲ သမၼတ နယ္ဆင္မင္ဒဲလားဟာ ရပ္ဘီေဘာလံုးအသင္းကို အေျခခံျပီး 
လူျဖဴ လူမည္းၾကားက ကြဲျပားျခားနားမႈေပ်ာက္ျပီး စုစည္းညီညြတ္မႈရေအာင္ ၾကိဳးပမ္းလာပါတယ္။
လူျဖဴေတြပါေနတဲ့ ေတာင္အာဖရိက ရပ္ဘီလက္ေရြးစင္အသင္းကို ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံသားလူမည္းေတြက အားမေပးၾကပါဘူး။ သူတို႔နဲ႔ ဘာမွမသက္ဆိုင္တဲ့ ေဘာလံုးအသင္းတစ္သင္းအျဖစ္သေဘာထားရံုသာမကဘဲ အဂၤလန္နဲ႔ ေတာင္အာဖရိက ကစားခဲ့တဲ့ ပြဲစဥ္မွာ အဂၤလန္ဘက္ကေန အားေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ 

ဒီအေျခအေနကို သမၼတနယ္ဆင္မင္ဒဲလားက ေျပာင္းလဲဖို႔ၾကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ 
သူ႔ကို သေဘာမက်တဲ့ ရပ္ဘီအသင္းေခါင္းေဆာင္ကို ေခၚေတြ႔တယ္၊ရပ္ဘီလက္ေရြးစင္အသင္းကို အေျခခံလူတန္းစားရပ္ကြက္ေတြထဲကို လူမည္းကေလးငယ္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ေစျပီး ရပ္ဘီအားကစားကို စိတ္၀င္စားလာေအာင္ အတူတကြကစားေစတယ္။ ရပ္ဘီလက္ေရြးစင္အသင္းကို သူအက်ဥ္းက်ခဲ့တဲ့ Robben Island က အက်ဥ္းေထာင္ကို သြားေရာက္လည္ပတ္ေစတယ္။ သူကိုယ္တိုင္လည္း ေတာင္အာဖရိကလက္ေရြးစင္ ရပ္ဘီေဘာလံုးအသင္းကို ႏွစ္ႏွစ္ျခိဳက္ျခိဳက္အားေပး။ အရာရာမွာ ရံႈးနိမ့္ေနရတဲ့ သူ႔ျပည္သူေတြကို ေအာင္ျမင္မႈအရသာခံစားေစခ်င္တယ္။ လူျဖဴ လူမည္းမခြဲဘဲ ႏိုင္ငံခ်စ္စိတ္ေတြ တူညီလာေစခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ ဆႏၵေတြကို အေျခခံခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆံုး ဗိုလ္လုပြဲမွာ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံက နယူးဇီလန္းကို အႏိုင္ယူျပီး ကမၻာ့ဖလားမွာ ခ်န္ပီယံျဖစ္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီပြဲစဥ္ကို ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံက တစ္ႏိုင္ငံလံုး လူျဖဴလူမည္းမခဲြဘဲ အားေပးခ့ဲၾကသလို တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈအျဖစ္ ေအာင္ပြဲခံခဲ့ၾကတယ္။

ဒီဇာတ္လမ္းကို သာမန္အားျဖင့္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ နာမည္ၾကီး ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ သမၼတ တစ္ေယာက္က ႏိုင္ငံရဲ႕ ရပ္ဘီေဘာလံုးအသင္းကို အားေပးတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီေနာက္ကြယ္မွာ ရွိေနတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ စိတ္ေစတနာေတြဟာ သတိျပဳစရာ စံျပဳစရာပါ။ စကားလံုးေတြအားျဖင့္ ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားျပီး ခက္ခဲမယ္ထင္ရတဲ့ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး(State Building) အမ်ိဳးသားတည္ေဆာက္ေရး(Nation Building ) ဆိုတာေတြကို ေဖၚေဆာင္တဲ့အခါမွာ တခ်ိဳ႔နည္းလမ္းေတြက ေသးငယ္ေကာင္းေသးငယ္ေနမယ္ ရိုးရွင္းေကာင္းရိုးရွင္းေနမယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခါတစ္ရံမွာေတာ့ အေရးမၾကီးေလာက္ဘူးထင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြက လူေတြရဲ႕ ႏွလံုးသားကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္တတ္တာမ်ိဳးကို သတိျပဳစရာေကာင္းပါတယ္။ 

ဒီေနရာမွာ စိတ္ကူးေမွ်ာ္မွန္းၾကည့္တာကေတာ့ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရးအစြဲေတြ ႏိုင္ငံေရးအယူအဆအစြဲေတြကို ေက်ာ္လြန္ျပီး အားလံုးတူညီတဲ့ ခံစားမႈေတြကို ရရွိေစႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ေဘာလံုးအသင္းကေနစတင္ၾကည့္ရင္ ျဖစ္ႏိုင္မလားဆိုတာပါ။ မတူကြဲျပားေတြနဲ႔အတူရွိေနတဲ့ စုစည္းညီညြတ္မႈ(Diversity within unity) ဆိုတာကို ျမန္မာေဘာလံုးအသင္းမွာ ပံုေဖၚျပျပီး တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ညီညြတ္မႈကို ရွာေဖြမယ္ဆိုရင္ ျဖစ္ႏိုင္မလားဆိုတာ စိတ္ကူးေမွ်ာ္မွန္းမိပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ ေဘာလံုးအသင္းဟာ အခုထက္ပိုျပီး အေရာင္အေသြးစံုဖို႔ လိုအပ္တာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။အေရာင္အေသြးစံုတဲ့ လက္ေရြးစင္ေဘာလံုးအသင္းတစ္သင္းကို တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာလည္း ေအာင္ျမင္မႈေတြကိုတက္လွမ္းႏိုင္မယ့္ အရည္အေသြးပိုင္းဆိုင္ရာ ျမွင့္တင္မႈေတြ ျဖည့္ဆည္းမႈေတြကိုပါ တပါတည္းလုပ္ေဆာင္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ 

ထင္ထားသေလာက္ ေအာင္ျမင္မႈမရတဲ့ ေနရွင္နယ္လိဂ္တစ္ခုတည္းကို အမွီျပဳမထားဘဲ 
တခ်ိန္က ေဒသခ်စ္စိတ္နဲ႔ အားေပးမႈမ်ားခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားအဆင့္ကစလို႔ အဆင့္ဆင့္ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ပြဲေတြကိုလည္း စိတ္၀င္စားအသက္၀င္လာေအာင္ ဖန္တီးေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ကစားသမားေရြးခ်ယ္မႈေတြမွာလည္း လူမ်ိဳး ဘာသာ၊ ေနရာေဒသ ခြဲျခားမႈ ဘက္လိုက္မႈေတြကို အေျခမခံဘဲ ေရြးခ်ယ္ျပဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ လက္ေရြးစင္အသင္းမွာ ဘာလူမ်ိဳး၊ ဘယ္ဘာသာ မပါသင့္ဘူးဆိုတဲ့ စဥ္းစားခ်က္မ်ိဳး မထားဘဲ ႏိုင္ငံသားအေျခခံတန္ဖိုးနဲ႔ ေရြးခ်ယ္မွသာ ႏိုင္ငံသားအားလံုးရဲ႕ကိုယ္စားျပဳမႈကို ရရွိေစမွာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးဆိုလိုက္တဲ့အခါ တပ္မေတာ္နဲ႔ အာဏာရဒီမိုကေရစီအင္အားစုေတြၾကားက ရင္ၾကားေစ့ေရးနဲ႔ အခမ္းအနားပြဲေတြထဲက ျငိမ္းခ်မ္းေရးမွတင္ရပ္တန္႔ေနဖို႔ မသင့္ဘဲ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုလံုးကို အကိ်ဳးသက္ေရာက္မႈရွိေစမယ့္ တျခားေသာနည္းလမ္းေတြနဲ႔ ဆန္းသစ္တီထြင္မႈရွိႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြကို ရွာေဖြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ လိုအပ္ခ်က္ေတြမွာ အားကစားနည္းေတြက ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး အမ်ိဳးသားတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အခန္းက႑တစ္ခုအေနနဲ႔ ဖန္တီးေဖၚေဆာင္ဖို႔က သိမ္ေမြ႔တဲ့ နည္းလမ္းေကာင္းတစ္ခုဆိုတာ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ သတိျပဳမိေစလိုပါတယ္။

"ကမ္ဘာမှာ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ဘယ်လို မြင်စေချင်သလဲ"

မှူးသစ် 7DAY သတင်းစာ ရိုက်တာသတင်းထောက် နှစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ကိုဝလုံးနဲ့ ကိုကျော်စိုးဦးတို့ကို တရားရုံးကနေ ထောင်ဒဏ်ခုနစ်နှစ်ချမှတ် လိုက်ပြီးတဲ့ နောက...