"အေျပာင္းအလဲကို ေခ်ာင္းၾကည့္ျခင္း"

ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာေရးလို႔ မင္းကဘာေကာင္မို႔လို႔လည္း ဘယ္ေလာက္သိေနလို႔လည္း လို႔ဆိုခ်င္ဆိုၾကမွာပါ ဟုတ္ကဲ့ က်န္ေတာ္ဘာေကာင္မွ မဟုတ္ပါဘူး။
လက္ရွွိအေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အစြန္းႏွစ္ဖက္လြတ္တဲ့ ျပတင္းေလးကေန ေခ်ာင္းၾကည့္ရံူေလး သက္သက္ပါပဲ.
                                                                                                                                                          မွဴးသစ္



"အေျပာင္းအလဲကို ေခ်ာင္းၾကည့္ျခင္း"




“ဒီမိုကေရစီ၏အႏၱရယ္သည္အသိပညာ၏ဆြဲေဆာင္ျခင္းဘက္သိုသာသြားျခင္းထက္အ
ေျပာေကာင္းသူမ်ားဘက္သို႔ပါသြာျခင္းမွာစိုးရိမ္စရာေကာင္းသည္”
                                                                                       (ပေလတို)

                 ဒီဘက္ေခတ္လို႔ဆိုမလား ဒါမွမဟုတ္ အခုလက္ရွိေရာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလ လို႔ဆိုမလား အခုခ်ိန္မွာေတာ့ ဒီမိုကေရစီ၊လြတ္လပ္ခြင့္ အေျပာင္းအလဲ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး ဆိုတဲ့စကားလံုးေတြဟာ က်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အတြင္က်ယ္ဆံုးနဲ႔လူသံုးအမ်ားဆံုးလို႔ ဆိုရမွာပါ။ဒီိမိုကေရစီဆိုတဲ့စကားလံုးအေပၚမွာေတာ့ သိပ္ျပီးေတာ့ အဓိပၸယ္မဖြင့္ဆိုလိုပါဘူး။ဘာေၾကာင့္လဲလို႔ဆိုရင္ေတာ့ ဒီလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ဒီမိုကေရစီအေၾကာင္းကို အဓိပၸယ္ဖြင့္ဆိုေနမယ္ဆိုရင္ မိေခ်ာင္းမင္းေတြကိုေရခင္းျပသလိုျဖစ္ေနမွာဆိုးတဲ့အတြက္ပါ၊..............

အခုဆိုရင္ က်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီဘက္ကို ဘက္ကိုအသြင္ကုးေျပာင္းလာတဲ့ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာပါျပီ။ ဆိုေတာ့ က်န္ေတာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီစံႏူန္းေတြမွာ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိ ခရီးေရာက္ေနျပီလဲ..ဒါကေတာ့ စဥ္းစားစရာအခ်က္တစ္ခုပါ။
ဒီမိုကေရစီ အေတြးအေခၚေတြ က်င့္စဥ္ေတြ၊ႏူန္းစံေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးစိတ္ထဲမွာ ဘ၀င္မက်ျဖစ္မိေနတာေတြလည္း အနည္းငယ္ ရွိေနပါေသးတယ္။အဲ့ဒါေတြက ဒီမိုကေရစီေရးလို႔ တစာစာ ေအာ္ေနၾကတဲ့လူတစ္ခ်ိဳ႔မွာပဲ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ရာေကာင္းစြာ ဒီမိုကေရစီ က်င့္စဥ္ေတြ စံႏူန္းေတြကို ခ်ိဳးေဖါက္ေနၾကတဲ့ ျဖစ္စဥ္ပါပဲ။ဆိုလိုျပီးေျပာခ်င္တာက လူတစ္ေယာက္က သူ႔ရဲ႔ခံယူခ်က္ သူရဲ႕ယံုၾကည္ခ်က္ကို ေဖၚထုတ္တဲ့အခါမွာ ကိုယ့္ခံယူခ်က္၊ယံုၾကည္ခ်က္ဆိုတာေတြနဲ႔မကိုက္ညီဘူးဆိုရင္ အဲ့ဒီလူအေပၚမွာ ေ၀ဖန္တိုက္ခိုက္တာ၊ပိုဂိုလ္ေရးထိပါးတာ ဆိုတာေတြဟာ ဒီမိုကေရစီေရးလို႔ေအာ္ေနတဲ့သူအခ်ိဳမွာ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ရာေတြ႔ျမင့္ ေနရတာပါပဲ။ဒါနဲပတ္သက္ျပီ အထူးတလည္ဆက္ျပီးေတာ့ မေျပာလိုေတာ့ပါဘူး။ က်န္ေတာ္ဒီေနရာမွာ အဓိကထားျပီးေျပာခ်င္တာက အျပာင္းလဲနဲ႔ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးပါ ဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ျမင္မိသေလာက္ အနည္းငယ္သံုးသပ္ၾကည့္ခ်င္ရံုပဲဆိုပါေတာ့.....
  ေခတ္ကေနေခတ္တစ္ခတ္ဒါမွဟုတ္ စနစ္တစ္ခုကေနစနစ္တစ္ခုကို ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ျဖစ္စဥ္တစ္ရပ္ လို႔ဆိုလိုက္ရင္ အဲ့ဒီေျပာင္းလဲမႈေတြအတြက္ ေပးစပ္မႈေတြ ရင္းႏွီးမႈေတြ  မလြဲမေသြရွိခဲ့မယ္ဆိုတာကို ျငင္းဆိုလို႔မရႏိုင္သလို အေျပာင္းအလဲကို ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အေျခခံသေဘာတရားေတြ အေၾကာင္းတရားေတြ ဆိုတာကလည္း ရွိေနမွာပါပဲ။
  ေပးစပ္ခဲ့မႈေတြ ရင္းႏွီးခံရတာေတြ ကိုသမိုင္းတစ္ခုလံုးေမ့ေဖ်ာက္ပစ္လို႔ ရမွာ မဟုတ္သလိုပဲ အေျပာင္းအလဲ ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္ျပီးေမ့ထားလို႔မရတဲ့ နာက္ထပ္အေရးၾကီးတဲ့ အရာတစ္ခုကလည္းရွိေနပါေသးတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ပကတိအရွိတရားပါ။ေကာင္းမြန္တဲ့အေျပာင္းအလဲတစ္ခုကို သိမ္ေမြ႔စြာေဖၚေဆာင္ယူမယ္ မဟာဗ်ဴဟာက်က် ဖန္တီးယူမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပကတိအရွိတရားကိုေမ့ထားလို႔ မရပါဘူး။

ဒီေန႔ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အေျပာင္းအလဲေတြကို အနီးကပ္ဆံုးျပန္ေကာင္ယူၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲစည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရေပၚေပါက္လာခဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို ညြန္းရမွာပါ။ ၂၀၀၈ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဟာ တပ္မေတာ္က စိတ္ၾကိဳက္ေရးဆြဲထားတာျဖစ္တယ္ဒါကလည္း အမွန္ပါပဲ)လို႔ယူစၾကျပီး  ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို လက္မခံႏိုင္ၾကတဲ့သူေတြရွိလာပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာလည္း ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုအခ်ိဳ႕က ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဟာ အလုပ္ျဖစ္ႏိုင္တယ္၊တျဖညး္ျဖည္းျပင္ဆင္ဖို႔ ၾကိဳးစားရင္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတယ္လို႔ ယူစျပီးေရြးေကာင္ပြဲလမ္းေၾကာင္း ေလွ်ာက္လာၾကတာေတြရွိခဲ့ပါတယ္။
အဲ့ဒိလို ကြဲလြဲမႈေတြ ၾကားထဲမွာပဲ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲက ျပီးစီးသြားခဲ့ပါတယ္။အၾကမ္းအားျဖင့္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္မွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာလမ္းေၾကာင္း(၂ )ခုေပၚခဲ့တယ္လို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္
ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္တဲ့လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲလမ္းေၾကာင္းပါ။က်န္ေတာ့္အျမင္အရေျပာရရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ သိပိတ္ေမွာက္ခဲ့တဲ့လမ္းေၾကာင္းဟာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပဲ ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုေတြထဲကမွ လႊတ္ေတာ္ထဲကိုေရာက္သင့္သေလာက္မေရာက္ခဲ့ရတဲ့ အက်ိဳးကိုျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါကလည္းျပန္ျပီးေဖၚေကာင္လုပ္တာမဟုတ္ပါဘူး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ဆက္ႏြယ္လို႔ အနည္းငယ္ေျပာျဖစ္ျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ အရိုးသားဆံုးေျပာရရင္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ကာလာေတြတုန္းကေတာ့ စိတ္ပ်က္အားေလ်ာ့ဖြယ္ရာအခ်ိဳ႔ကို ျမင္ေတြ႔ခံစားခဲ့ရျပီး စိတ္ကူးယဥ္မိခဲ့တာေတြလည္းရွိပါတယ္။
စိတ္ပ်က္အားေလ်ာ့မိတာေတြက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုေတြအားလံုးမပါ၀င္လာတာ ပါ၀င္လာတဲ့ အင္အားစုေတြၾကားမွာ အခ်င္းခ်င္း ထိပ္တိုက္ျပိဳင္ဆိုင္မိၾကတာ ေပါင္းစည္းမႈနည္းခဲ့တာေတြပါပဲ။ စိတ္ကူးယဥ္မိတာကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲလမ္းေၾကာင္းကိုေလွ်ာက္လာတဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုေတြ အားလံုးေပါင္းစည္းျပီး ယွဥ္ျပိဳင္ၾကမယ္ဆိုရင္ဘယ္ေလာက္ေကာင္းမလဲဆိုတာကိုေပါ့ သို႔ေသာ္လည္း ကိုယ္တိုင္က ဘာေကာင္မွမဟုတ္တဲ့အတြက္ စိတ္ကူးယဥ္ၾကည့္ရံုသက္သက္ပါပဲ။ အားလံုးသိျပီးတဲ့အတိုင္းပါ ျမန္႔မာႏိုင္ငံေရးသမိုင္းမွာ အကြအျပဲဇတ္လမ္းေတြဟာ အစဥ္အဆက္ ၾကံဳေတြခဲ့ရပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ အလြန္ကာလေတြမွာလည္း ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုေတြၾကားထဲမွာ အကြဲအျပဲဇတ္လမ္းတစ္ခ်ိဳ႔ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါေသးတယ္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ အားလံုးတြက္စခဲ့တဲ့အတိုင္း တပ္မေတာ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားတဲ့ USDP ပါတီကေနပဲ ၇၈ ရာခိုင္းႏႈန္းအသာရျပီ အႏိုင္ရသြားပါတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ သိသာထင္ရွားတဲ့အေျပာင္းအလဲ မဟုတ္ဘူးဒီမိုကေရစီဘက္ကို အစစ္အမွန္ကူးေျပာင္းျခင္းမဟုတ္ဘူး အရင္က လူေတြယူနီေဖါင္းလဲလိုက္ျခင္းသာျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကတဲ့သူေတြလည္းရွိခဲ့ပါတယ္။သို႔ေသာ္လည္း အေျပာင္းအလဲျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္ဆိုတာကေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ေျပာရရင္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ထဲက ဥပေဒျပဳေရး၊အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊တရာစီရင္ေရး ဆိုတဲ့အဏာသံုးရပ္ကိုတေပါင္းတစည္းထဲခ်ဳပ္ကိုင္ထားရာကေန မ႑ဥ္သံုးခုက လူေတြကိုခြဲေ၀ေပးလိုက္ရတဲ့ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ေနာက္တစ္ခုက ဒီမိုကေရစီအစိုးရျဖစ္လာတဲ့အတြက္ လူၾကိဳက္မ်ားတဲ့ အဆံုးအျဖတ္ေတြကို အနည္းနဲ႔အမ်ားေဆာက္ရြက္ေပးရတာမ်ိဳးေတ၊ြလႊတ္ေတာ္အတြင္းကိုေရာက္သြားတဲ့ ဒီမိုကရက္ေတြအင္အားစုေတြရဲပ အသံထြက္လာႏိုင္တာေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
  ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအျပီး အခ်ိန္တိုကာလအတြင္းမွာပဲ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ေနာက္ထပ္လမ္းစတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ျပန္ပါတယ္။အဲ့ဒါကေတာ့၂၀၁၀ႏို၀င္ဘာလ(၁၂)ရက္ေန႔မွာေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန လြတ္ေျမာက္လာျခင္းပါပဲ။ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လြတ္ေျမာက္လာျပီးေနာက္ပိုင္းမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္အပါ၀င္ အစိုးရထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔အၾကိမ္ၾကိမ္ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးျပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို လက္မခံခဲ့တဲ့ NLD ဟာပါတီ မွတ္ပံုတင္ ျပီး ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ျပီး ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့တဲ့ အထိအေျပာင္းအလဲျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္လို႔ဆိုရမွာပါ။
    ကုန္လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္းမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာလူၾကိဳက္မ်ားတဲ့ အဆံုးအျဖတ္ေတြ အေျပာင္းအလဲေတြေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ကိစၥရပ္ေတြ တစ္ခုျပီးတစ္ခု ေပၚေပါက္ခဲ့တာ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။အစိုးရသစ္ရဲ႕ ေျဖေလ်ာ့မႈအဆင့္ဆင့္ေတြကို လက္ခံႏိုင္တဲ့အေနထားျဖစ္လာတယ္လို႔ ယူစမိပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ေျပာရရင္ လြတ္ျငမ္းခ်မ္းသာခြင့္လို ကိစၥမ်ိဳး၊ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ
အခ်ိဳ႔ကို ျပင္ဆင္တာ စီးပြားေရးအရေျဖေလ်ာ့မႈေတြလုပ္ေဆာင္တာ၊ျမစ္ဆံုလိုကိစၥမ်ိဳး စသည္ျဖင့္ေပါ့.....။သို႔ေသာ္လည္း ျပည္သူလူထူေတြနားမလည္ႏိုင္တဲ့ အဆံုးအျဖတ္ေတြ အားမလိုအားမရျဖစ္ေစတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈ ေနာင့္ေႏွးတာေတြလည္း ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ဒီလိုအျဖစ္အပ်က္ေတြထဲမွာမွ ယူနီးေဖါင္းခြ်တ္ထားတဲ့ အစိုးရအဖြဲ့အတြင္းကသမၼတဦးသိန္းစိန္ သူရဦးေရႊးမန္းတို႔အပါ၀င္အစိုးရရဲ႕  ထိပ္ပိုင္ေခါင္းေဆာင္ေတြထဲမွာ  ျပဳျပာင္ေျပာင္းလဲေရးကို လုပ္ေဆာင္လိုၾကတဲ့သူေတြ ရွိလာတဲ့ အားရစရာေကာင္းေသာ ျဖစ္စဥ္ေတြလည္း ရွိခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာလည္း အျမင္ကြဲလြဲမႈေတြ ရွိေကာင္းရွိေနမွာပါ။
 ဘယ္လိုပဲဆိုဆို ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီကာလေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္ပြင့္လင္းမႈ၊ျပည္သူေတြစိတ္၀င္တစားပါ၀င္လာမႈေတြအားေကာင္းေမာင္းသန္ ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္။
ဒီအထည္းမွာ ႏိုင္ငံေရးအရအျမတ္ထုတ္လိုသူေတြခါေတာ္မီသူရဲ႕ေကာင္းေတ၊ ေပၚပင္ႏိုင္ငံေရးကိုလိုက္စားသူေတြလည္း ရွိေကာင္းရွိေနမွာပါ။ႏိုင္ငံေရးခံယူခ်က္ရွိမရွိဆိုတာ မသိေပမယ့္ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားသူေတြအခ်ိဳ႔ေတြကပါ တက္ၾကြပါ၀င္လႈပ္ရွားလာၾကတာကိုေတြ႔ရမွာပါ။ႏိုင္ငံေရးက ေပၚပင္ျဖတ္ေလာက္တဲ့အထိကို စိတ္၀င္စားမႈျမင္တတ္လာခဲ့ပါတယ္။
   ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ားျပည္သူေမွ်ာ္လင့္တဲ့အတိုင္းပါပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဥိးေဆာင္တဲ့ NLD က ရာႏႈန္းျပည့္နီးပါ အႏိုင္ရရွိခဲ့ျပီး လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဒုတိယအင္အားအၾကီးဆံုပါတီအျဖစ္ရပ္တည္ႏိုင္ေတာ့မွာပါ။ ဒါက ႏိုင္ငံေရးအရလိုအပ္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္သလို ျပည္သူေတြရဲ႕လိုအပ္ခ်က္လို႔လည္းဆိုႏိုင္ပါတယ္။သို႔ေသာ္လည္း တစ္ဖက္မွာ ရွိေနတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြ NLD မဟုတ္တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုထဲက တကယ္အလုပ္လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ သူေတြ လႊတ္ေတာ္ထဲကိုေရာက္သြားဖို႔ ခက္ခဲသြားခ့ဲတယ္လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ျပီးခဲ့တဲ့လႊတ္ေတာ္ေတြအတြင္းမွာ အနည္းနဲ႔အမ်ားတိုင္းျပည္ကို ေရြ႔ဖို႔ၾကိဳးစားခဲ့ၾကတဲ့ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုေတြအေနနဲ႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အက်ိဳးတစ္စံုတစ္ရာမခံစားခဲ့ရဘူးလို႔ သံုသပ္ၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။အခုၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း
၂၀၁၀ တုန္းက စိတ္ကူယဥ္ၾကည့္သလိုပဲ ေမွ်ာ္လင့္မိပါေသးတယ္။ NLD နဲ႔ က်န္တဲ့ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုေတြနဲ႔ေပါင္းစည္းမိဖို႔ပါ။ေနာက္ထပ္အခ်ိန္ကာလေတြမ်ားလည္းဆက္ျပီးေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္မိဥိးမွာေပါ့။
ဒီေနရာမွာ အလ်င္းသင့္လို႔ လြတ္လပ္ေရးမတိုင္ခင္ကာလတုန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈေလးတစ္ခုကိုေျပာျပခ်င္ပါတယ္ အားလံုးသိျပီးသားအေၾကာင္းအရာလည္းျဖစ္မွာပါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟာတပ္မေတာ္ကထြက္ျပီး ႏိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းကို၀င္ေရာက္တဲ့အခါမွာ အမ်ိဳးမ်ိဴးအဖံုဖံုကြဲျပားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြ
ကို ဖဆပလ ေအာက္ကို ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
  NLD အေနနဲ႔သာ အဲ့ဒီလိုလုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အတိုင္းအထက္အလြန္ပါပဲေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ဆက္လက္ျပီးေတာ့လည္း လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ရွိေနျပီးသား ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုေတြ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ ေပါင္းစည္းမႈသြားႏိုင္မလဲဆိုတာ ဆက္လက္ ေမွ်ာ္လင့္ေနရမွာပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ အလ်င္းသင့္လို႔ၾကားျဖတ္ေရြးေကာ္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္ျပီးလို႔ လူေတြရဲ႕ႏိုင္ငံေရး ေရခ်ိန္ကို ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ စဥ္အေပၚမွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ခုရဲ႕ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးနဲ႔စကားေျပာၾကည့္တဲ့အခါမွာ သူက အခုၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လူပိုဂၢဳိလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္နဲ႔ က်န္တဲ့ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ယွဥ္လိုက္ရတဲ့ပြဲလို႔ သံုးသပ္ျပပါတယ္။  ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ တည္ဆဲအစိုးရကို မၾကိဳက္တဲ့အခါ အေျပာင္းအလဲကို ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္မယ့္ ေခါင္းေဆာင္ကို ေရြးခ်ယ္ခြင္ံရတဲ့အေျခအေနေတြမွာ ေရြးခ်ယ္ၾကတာလို႔ ဆက္ေျပာပါေသးတယ္။ သူဆိုလိုခ်င္တာကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ က်န္တဲ့ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ ယဥ္ျပီးအေရြးခ်ယ္ခံသလိုျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့သေဘာပါ။ မဲဆႏၵနယ္တစ္ခုအတြင္းမွာ မျပိဳင္ေပမယ့္ ျပိဳင္သလိုျဖစ္သြားတယ္ဆိုတဲ့သေဘာပါ။ သမၼတေရြးခ်ယ္တဲ့ ပံုစံျဖစ္သြားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူသံုးသပ္ျပသြားတာကလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႔မဲဆႏၵနယ္ေတြက ျပည္သူေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအေၾကာင္းကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိရွိၾကတာ မရွိခဲ့ၾကပါဘူး။ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအခ်င္းခ်င္း ယွဥ္ျပိဳင္ရမႈကနည္းခဲ့တယ္ေပါ့
အဲ့ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ျပည္သူေတြမဲေရြးခ်ယ္ပံုနည္းဟာ ဘယ္လိုအေပၚမွာ မူတည္ေနသလဲ ကိုယ္စာလွယ္ေရြးခ်ယ္မႈမွာ ေလ့လာမႈအား ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ ဆိုတာေတာ့ မသံုးသပ္ႏိုင္ပါဘူး။၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ အခုၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို သတိထားၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အင္အားၾကီးပါတီတစ္ခုထည္းကေနပဲ ရာခိုင္းႏူန္းျပည့္ အႏိုင္ရရွိသြားၾကတာကိုေတြ႔ရမွာပါ။
2010 ေရြးေကာက္ပြဲကေတာ့ အာဏာေနာက္ခံျပဳျပီး အႏိုင္ရရွိသြားတာျဖစ္ျပီး အခုၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ကေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို လူထုကလိုလားမႈ၊ ပုဂၢိဳလ္ေရးၾသဇာလြမ္းမိႈးမႈ ေအာင္ျမင္ေၾကာ္ၾကားမႈေတြ ၾကိဳက္ႏွစ္သက္မႈေတြ ကို အေျခခံပါတယ္။  ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေရြးခ်ယ္တဲ့ပံုစံမွာ အခု ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ပံုစံေတြက ေကာင္းသလား ဆိုးသလားဆိုတာ ကေတာ့ က်န္ေတာ္ခြဲျခားသံုးသပ္ဖို႔ မတတ္ႏိုင္ပါဘူး ။ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ စနစ္မွာ ပါတီတစ္ခုထဲက ပဲ အႏိုင္ရရွိသြားတာဟာ တစ္ပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ကို ျပန္သြားႏိုင္သလား ဒါမွမဟုတ္ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတည္ေထာင္ေရးကာလမွာ ႏိုင္ငံေရးလိုအပ္ခ်က္တစ္ခုလား ႏိုင္ငံတည္ေထာင္ေရးကာလမွာ ပါတီငယ္ေလးေတြ အမ်ားအျပားရွိေနတာ ေကာင္းသလား ဆိုးသလား တဖက္မွာလည္း က်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံက ျပည္သူေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္က ဘယ္လိုရွိေနသလဲ စိတ္ခံစားမႈကို ဦးစားေပးျခင္းက အဆင္ေျပမလား ဒါေတြဟာ ပညာရွင္ေတြေလ့လာသံုသပ္သင့္တဲ့အခ်က္ေတြလို႔ က်န္ေတာ္ထင္မိပါတယ္။ (၁၉၇၀) ျပည့္ႏွစ္လြန္ ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွင္းတတိယလိႈင္းကာလေတြအတြင္း ႏိုင္ငံတစ္ခ်ိဳးမွာ street politic ကေနျပီး table politic ဘက္ကို ေျပာင္းႏိုင္ျပီး ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းႏိုင္ခဲ့တာကိုေတြ႕ရမွာပါ။သို႔ေသာ္လည္း ဒီလိုကူးေျပာင္းဖို႔ရာမွာဒီမိုကရက္တစ္ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈထြန္းကားမႈ( Democratic politic culture ) ထြန္းကားဖို႔လိုကိုလိုပါတယ္။
က်န္ေတာ္တို႔ ျပည္သူေတြမွာေရာ  ဒီမိုကရက္တစ္ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈထြန္းကားမႈ( Democratic politic culture ) ဘယ္ေလာက္အတိုင္းတာထိ ထြန္းကားေနျပီ...?
                   ေတြ႔ျမင္ေနရတဲ့အတိုင္းပါပဲ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ အာရံုဟာလင္းစျပဳလာပါျပီ။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ဟာ player ေတြစံုလင္လာတဲ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္း ေတြျဖစ္ေပၚလာျပီး ဆိုရမွာပါ။ လႊတ္ေတာ္ႏိုင္ငံေရးဟာ တစ္စထက္တစ္စ ပိုမိုေခ်ာေမြ႔အဆင္ေျပလာပါျပီ။လႊတ္ေတာ္ေတြရ႕ အခန္းက႑ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကလည္း သက္တမ္းၾကာလာတာနဲအမွ် အားရစရာေကာင္းလာတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဒီမိုကေရစီဘက္ကိုေရြ႔လာတဲ့ အေျခေနေတြေတြ႔ျမင္လာရပါျပီ။ အဏာရပါတီတစ္ခုထည္းက ဥိးေဆာင္ထားတဲ့ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔ဆိုေပမယ့္လည္း လြတ္ေတာ္နဲ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲဲ႔ၾကားမွာ အားျပိဳင္တာေတြ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းတာ ေစာင့္ၾကည့္တာ စတဲ့ စိတ္၀င္စားဖြယ္ အျဖစ္အပ်က္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာတာေတြ႔ရမွာပါ။
ဥပမာအေနနဲ႔ေျပာရရင္ ဘတ္ဂ်တ္လိုကိစၥမ်ိဳးမွာ၊ ၀န္ထမ္းလစာတိုးေရးကိစၥရပ္မ်ိဳးမွာ တင္သာမကပဲ ၀န္ၾကီးဌာနတစ္ခုရဲ႔ အလြဲသံုစားလုပ္မႈကို လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဥိးက ဖြင့္ဟလိုက္တာ စတာေတြကိုေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ေနာက္ထပ္ပိုျပီးစိတ္၀င္စားဖြယ္ရာရွိလာျပန္တာကေတာ့ ေဒၚေအာင္စုၾကည္ပါ၀င္လာမယ့္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ ဘယ္လို ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္မလဲဆိုတာပါပဲ။ဒါဟာ ျမန္ာမႏိုင္ငံရဲ႕လႊတ္ေတာ္ကို တစ္ကမၻာလံုးကပါစိတ္၀င္စားေစာင့္ၾကည့္လာၾကေတာ့မယ္ အေျခအေနလို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ရဲ႔ အခန္းက႑က ဘယ္လိုျဖစ္လာမလဲ အခုလက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အစိုးရနဲ႔လႊတ္ေတာ္ၾကားမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အားျပိဳင္မႈေတြကေန အဏာရပါတီနဲ႔ အတိုက္အခံၾကားျဖစ္တဲ့ အားျပိဳင္မႈေတြျဖစ္ေပၚလာမလား ဘယ္အရာက တိုင္းျပည္အတြက္ အခုအခ်ိန္မွာ ပိုျပီး အသံုး၀င္မလဲ ဘယ္အရာက ပိုျပီ လိုအပ္မလဲ ဒါေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ေကာင္းလာျပီလို႔ ဆိုရမွာပါ။ဘယ္လိုပဲ ဆိုဆို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါ၀င္လာမယ့္ လႊတ္ေတာ္ဟာ စိတ္၀င္စားအားတက္စရာေကာင္းေနမွာပါ။ လႊတ္ေတာ္အတြင္းေဆြးေႏြးတာ ဥပေဒၾကမ္းေတြတင္သြားတာ ေတြသာမကပဲ ဘယ္လိုမ်ိဳး ဥပေဒၾကမ္းေပၚထြက္လာမလဲ ဘယ္လိုဥပေဒေတြကို အလ်င္အျမန္ျပင္ဆင္သြားမလဲ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔သိပ္ေကာင္းလာတဲ့အေျခအေနေတြပါပဲ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့NLDရဲ႕အဓီကလုပ္ေဆာင္မယ့္အခ်က္ထဲမွာဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ဖို႔လို႔
ဆိုထားပါတယ္။၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုေတြမွာလည္းအဲ့ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ ကရွိေနျပီးသားလို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ အတြင္းရာခိုင္ႏူန္းအားျဖင့္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဖြဲစည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ဆိုတာဟာ လြယ္လြယ္ကူကူ ျဖစ္လာႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။သို႔ေသာ္လည္း ဒါကိုျပင္မယ့္သူက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းက တစ္ႏွစ္အတြင္းမွျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတယ္လို႕သူကထုတ္ေျပာထားတာလည္း ရွိေနခဲ့ေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
    ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ေတာ့ (civil society )အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို အနည္းငယ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေခတ္သစ္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ႏိုင္ငံတစ္ခုကိုအဓိကေမာင္းႏွင္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းၾကီး သံုးခုထည္းမွာ
(civil society)ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကလည္း အဓိကပါ၀င္ေနပါတယ္။ လြတ္လပ္ပြင္းလင္းမႈေတြမရွိခင္ ကာလ ေတြကစလို႔ ျမန္မာႏိုင္မွာ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းအသင္းဖြဲ႔ေတြ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ အခုခ်ိန္ကာလမွာလည္း အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ေပၚလာေနတယ္လို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ဒီေနရာမွာ ျဖည့္စြက္ေျပာခ်င္တာက လြတ္ပ္ပြင့္လင္းမႈမရွိခင္အခ်ိန္ေတြ
မွာပင္ တူရာလူငယ္ေတြ စုစည္းလုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ civil society အဖြဲ႔စည္းေတြ အမ်ားအျပားရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းေတြထဲမွာ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြကို အားေပးမယ္ အားေပးဖို႔လိုတယ္ အားတက္ဖြယ္ရာ ၾကားခဲ့ေပမယ္လည္း တကယ့္တကယ္ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြအတြက္ အားျဖည့္လုပ္ေဆာင္ေပးတာမေတြ႔ရပါဘူး civil society ေတြရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈေတြရဲ႕တစ္ခ်ိဳ႔အရာေတြမွာ လည္းတင္းက်ပ္မႈေတြလည္းရွိေနသးတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါေသးတယ္။လူငယ္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း
သိသိသာသာ အားေပးတာမ်ိဳးမရွီခဲ့ပါဘူး နာက္ထပ္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္စရာတစ္ခုကေတာ့ ေဓၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႕မွာလည္း
 ဖြံျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းကလူငယ္အဖြဲ႔အစည္းေတြအေပၚမွာ အသိမွတ္ျပဳအားေပးတာ နည္းေနေသးတယ္လို႔ထင္မိ တာပါပဲ။ ႏိုင္ငံေက်ာ္ရုပ္ရွင္အႏုပညာသမားေတြ၊ ဂီတနယ္ပယ္က အႏုပညာသမားေတြ ကိုသာ အသိမွတ္ျပဳေတြ႔ဆံုခဲ့ေပမယ့္ အက်ဥ္းအက်ပ္ကာလေတြမွာ တိုင္းျပည္အတြက္ လုပ္ႏိုင္သေလာက္အနစ္နာခံလုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ civil society ဘက္က လူငယ္ေတြကို ေတြ႔ဆံုအင္အားေပးတာမ်ိဳးကို သိသိသာသာမေတြ႔ရတာကေတာ့ ၀မ္းနည္ဖြယ္ရာေမ့ေလ်ာ့မႈတစ္ခုလို႔ပဲ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ဒါကလည္းတိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြမ်ားေနတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္တာေၾကာင့္လို႔ပဲ နားလည္ရမွာပါ။အခ်ိန္တစ္ခုကိုေက်ာ္ျဖတ္ျပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ civil society ဘက္က လူငယ္ေတြကို နီးစပ္ခြဲျခားမႈမရွိပဲ အသိမွတ္ျပဳအားေပးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ယူစပါတယ္။

အထက္ကေျပာခဲ့သလိုပါပဲ ျမန္႔မာႏိုင္ငံေရးရဲ႕ အာရံုဟာ လင္းစာျပဳလာပါျပီ။ ကမၻာႏိုင္ငံေတြအလယ္မွာ
 ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ Image ကလည္းလွလာျပီလို႔ ဆိုႏိုင္မွာပါ။   player ေတြစံုလာမယ့္ ၂၀၁၅ အလြန္
ျမန္မာႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်ဥ္း၊ အလားအလာေတြကလည္း စိတ္၀င္စားဖို႔ သိပ္ေကာင္းေနပါျပီ။
    ၂၀၁၅ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕  ဒီမိုကေရစီ စံႏူန္းေတြဘယ္ေလာက္ထိျမင့္တတ္လာမလဲ
     တိုင္းျပည္ဟာ   ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိ ေရြ႔လာႏိုင္မလဲ....
   ျပည္သူေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေရခ်ိန္  ဒီမိုကရက္တစ္ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ ( Democratic politic culture)
ဘယ္ေလာက္အထိ ရင့္က်က္တိုးတက္လာမလဲ ...
ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ ရပ္တည္ႏိုင္မႈအလားလာ.. အင္အားနည္းဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုေတြ ဘယ္လိုေရွ႔ဆက္မလဲ...
၂၀၁၅မွာအတိုက္အခံပါတီကရာႏူန္းျပည့္အႏိုင္ရရွိခဲ့ရင္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္မယ့္အေျခအေနေတြၾကံဴသြားမွာလား...စီးပြားေရးဖြံျဖိဳးတိုးတက္မႈအလားအလာေတြကေရာ ဘယ္လိုျဖစ္လာမလဲ society change ကေရာ ဘယ္လိုျဖစ္လာႏိုင္မလဲ…
..စသည္ျဖင့္ေပါ့.....စိတ္၀င္စားေစာင့္ၾကည့္ခ်င္စရာေတြ သိပ္မ်ားေနျပီလို႔ ဆိုရမွာပါ...
က်န္ေတာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့..အေျပာင္းအလဲေတြကို... အစြန္းႏွစ္ဖက္လြတ္တဲ့ ျပတင္းေလးကေန ေခ်ာင္းၾကည့္ရံူေလး သက္သက္ပါပဲ..။
                                                                                                                                                   မွဴးသစ္
                                                                                                                                                   7/4/2012